Karnataka State Syllabus 7th Social Science Textbook Solutions: PART-2 कर्नाटक राज्य 7वी  समाज विज्ञान पुस्तकातील प्रश्नोत्तरे भाग -2

कर्नाटक राज्य पाठ्यक्रम 7वी समाज विज्ञान विषयातील प्रश्नोत्तरांचा संग्रह

The Karnataka State Board’s 7th Standard Social Science textbook covers essential topics that provide students with foundational knowledge about history, geography, and civics. However, students often require extra support for effective preparation. This blog aims to help by offering a collection of question-answers in Marathi for students and teachers. With clear and simple translations, it ensures learning is enjoyable and easy to grasp.

7वी वर्गाच्या कर्नाटक राज्य पाठ्यक्रमातील समाज विज्ञान (एसएस) विषय विद्यार्थ्यांना इतिहास, भूगोल, आणि नागरिक शास्त्र या विविध शाखांमधील मूलभूत गोष्टी शिकवतो. या विषयांतून विद्यार्थ्यांना भारताच्या स्वातंत्र्य चळवळीपासून ते जागतिक भूगोलापर्यंत अनेक महत्त्वाचे मुद्दे समजून घेतले जातात. खाली काही महत्त्वाच्या प्रकरणांचे प्रश्न-उत्तरांचे संकलन दिले आहे, जे मराठीतून सुलभ पद्धतीने मांडले आहे.

इतिहास

1. सामाजिक आणि धार्मिक सुधारणा

1. सुधारणावादी चळवळींचा मुख्य उद्देश काय होता?
   • सामाजिक विषमता नष्ट करणे, जातिभेद कमी करणे, आणि महिला सक्षमीकरणासाठी प्रयत्न करणे.
2. ब्रह्म समाजाची स्थापना कोणी केली?
   • राजा राममोहन रॉय.

2. भारताचे पहिले स्वातंत्र्ययुद्ध (1857-1858)

1. 1857 च्या उठावाचे मुख्य कारण काय होते?
   • इंग्रजांचा हस्तक्षेप, शिपायांच्या भावना दुखावणारे धोरण, आणि शोषणकारी जमिनदारी व्यवस्था.
2. झाशीची राणी लक्ष्मीबाई यांचा या युद्धातील सहभाग कसा होता?
   • झाशीच्या राणीने इंग्रजांविरुद्ध पराक्रमाने लढा दिला आणि स्वातंत्र्याचे प्रतीक ठरली.

3. स्वातंत्र्य चळवळी

1. स्वदेशी चळवळीचा उद्देश काय होता?
   • परदेशी वस्त्रांचा बहिष्कार करणे आणि स्वदेशी उत्पादनांना प्रोत्साहन देणे.
2. गांधीजींनी कोणकोणत्या प्रमुख चळवळींना नेतृत्व दिले?
   • असहकार चळवळ, सविनय कायदेभंग चळवळ, भारत छोडो आंदोलन.

4. कर्नाटकाचे एकीकरण आणि सीमावाद

1. कर्नाटकाचे एकत्रीकरण कसे झाले?
   • भाषावार प्रांतरचनेच्या धोरणामुळे कर्नाटकाचा वेगवेगळ्या भागांचा 1956 मध्ये एकत्रित समावेश करण्यात आला.
2. सीमावादाचा मुख्य मुद्दा कोणता आहे?
   • बेळगावीसारख्या कन्नड-बहुल प्रदेशाचा समावेश महाराष्ट्रात व्हावा, अशी मागणी महाराष्ट्राने केली आहे.

5. कर्नाटकातील समाजाभिमुख चळवळी

1. महात्मा गांधींनी हरिजनांसाठी कोणते कार्य केले?
   • अस्पृश्यता नष्ट करण्यासाठी काम केले आणि हरिजनांना मंदिरप्रवेशाची मुभा दिली.
2. बासवेश्वरांनी काय शिकवले?
   • समानता, सत्य, आणि लोककल्याणाचे महत्त्व.

6. कर्नाटक आर्थिक आणि सामाजिक परिवर्तन

1. कर्नाटकातील हरित क्रांतीचा उद्देश काय होता?
   • शेती उत्पादन वाढविणे आणि शेतकऱ्यांची आर्थिक स्थिती सुधारणे.
2. कर्नाटकातील औद्योगिक विकासामध्ये कोणते शहर महत्त्वाचे आहे?
   • बेंगळुरू हे शहर माहिती तंत्रज्ञान आणि औद्योगिक क्षेत्रासाठी महत्त्वाचे आहे.

7. विविध क्षेत्रात प्रगती

1. कर्नाटकातील शिक्षणक्षेत्रातील प्रगतीचे मुख्य वैशिष्ट्ये कोणती आहेत?
   • सर्वांसाठी शिक्षण, महिलांचे शिक्षण, आणि डिजिटल शिक्षणावर भर.

नागरिक शास्त्र

1. न्याययंत्रणा

1. भारताच्या सर्वोच्च न्यायालयाचे कार्य काय आहे?
   • देशाच्या संविधानाचे संरक्षण करणे आणि न्याय देणे.
2. न्यायाधीश कसे नियुक्त होतात?
   • राष्ट्रपतींच्या मान्यतेने नियुक्त केले जातात.

2. आपली संरक्षण दले

1. भारतीय संरक्षण दलांचे तीन प्रमुख प्रकार कोणते आहेत?
   • थलसेना, वायुदल, आणि नौदल.
2. सीमा सुरक्षा दलाचे कार्य काय आहे?
   • देशाच्या सीमा सुरक्षित ठेवणे.

3. भारत आणि शेजारील देश

1. भारताचे प्रमुख शेजारी देश कोणते आहेत?
   • पाकिस्तान, चीन, बांगलादेश, नेपाळ, भूतान, म्यानमार, आणि श्रीलंका.
2. भारत-पाकिस्तान दरम्यानचा वादग्रस्त मुद्दा कोणता आहे?
   • काश्मीर प्रश्न.

4. संयुक्त राष्ट्रसंघ

1. संयुक्त राष्ट्रसंघाची स्थापना कधी झाली?
   • 24 ऑक्टोबर 1945.
2. संयुक्त राष्ट्रसंघाचे उद्दिष्ट काय आहे?
   • जागतिक शांतता राखणे आणि आंतरराष्ट्रीय सहकार्य वाढविणे.

भूगोल विज्ञान

1. ऑस्ट्रेलिया

1. ऑस्ट्रेलियाचा हवामान प्रकार काय आहे?
   • बहुतांश भागात वाळवंटी हवामान.
2. ऑस्ट्रेलियाचे प्रमुख नैसर्गिक स्रोत कोणते आहेत?
   • कोळसा, लोखंड, सोने, आणि अल्युमिनियम.

2. अंटार्क्टिका

1. अंटार्क्टिकामध्ये कोणता महत्वाचा करार झाला?
   • 1959 चा अंटार्क्टिक करार, ज्यामुळे या खंडाचा शांततामय उद्दिष्टांसाठी वापर केला जातो.
2. अंटार्क्टिकातील हवामान कसे असते?
   • अत्यंत थंड आणि कोरडे हवामान.

निष्कर्ष

7वीच्या समाजशास्त्र पाठ्यपुस्तकातील विविध विषय विद्यार्थ्यांना इतिहास, नागरिक शास्त्र, आणि भूगोल यांतील महत्त्वाची माहिती सखोल समजावून देतात. वरील प्रश्न-उत्तरांच्या स्वरूपात दिलेल्या नोंदी केवळ अभ्यास सोपा करणार नाहीत, तर परीक्षेतही उपयुक्त ठरतील.