कर्नाटक राज्य पाठ्यक्रम 7वी विज्ञान पाठ्यपुस्तक भाग – 2
कर्नाटक राज्याच्या 7वी विज्ञान पाठ्यपुस्तकातील प्रकरणे विद्यार्थ्यांना विज्ञानाची मूलभूत संकल्पना सोप्या आणि समजायला सुलभ भाषेत शिकवतात. प्रत्येक प्रकरण ज्ञानवर्धनाबरोबरच रोजच्या जीवनातील समस्यांचे समाधान कसे शोधायचे, हे शिकवते. खालील प्रकरणांसाठी समाधान आणि महत्त्वाच्या संकल्पनांवर आधारित मार्गदर्शन दिले आहे.
प्रकरण 7: प्राणी आणि वनस्पतीमधील वहनक्रिया
वहनक्रिया म्हणजे प्राणी आणि वनस्पतींमधील जीवनसत्त्वे, पाणी, आणि अन्नपदार्थ कसे वाहून नेले जातात, याची सविस्तर माहिती या प्रकरणात दिली आहे.
महत्त्वाचे मुद्दे:
- वाहक ऊतक: जसे की झायलम आणि फ्लोएम.
- माणसामध्ये रक्ताभिसरणाची रचना आणि कार्य.
- वहनक्रियेसाठी ऊर्जा आणि ऑक्सिजनचा महत्त्वाचा उपयोग.
प्रकरण 8: वनस्पतींचे पुनरुत्पादन
पुनरुत्पादन प्रक्रियेमुळे वनस्पती नवीन झाडांची निर्मिती करतात. या प्रकरणात लैंगिक आणि अलैंगिक पुनरुत्पादनावर भर दिला आहे.
महत्त्वाचे मुद्दे:
- बीजांकुर प्रक्रिया.
- फुले आणि बीज यांची रचना.
- कंद, मुळे, खोड यांद्वारे होणारे अलैंगिक पुनरुत्पादन.
प्रकरण 9: गती आणि वेळ
गती आणि वेळ यांच्यातील परस्परसंबंध समजून घेण्यास हे प्रकरण मदत करते.
महत्त्वाचे मुद्दे:
- गतीचे प्रकार: स्थिर गती, अपरिवर्तित गती.
- वेग, सरासरी गती, आणि त्वरणाची गणना.
- गती आणि वेळ यांचे ग्राफद्वारे सादरीकरण.
प्रकरण 10: विद्युत प्रवाह आणि त्याचे परिणाम
हे प्रकरण विद्युत प्रवाहाच्या महत्त्वाच्या संकल्पना शिकवते आणि त्याचे रोजच्या जीवनातील उपयोग सांगते.
महत्त्वाचे मुद्दे:
- विद्युत प्रवाह म्हणजे काय?
- विद्युतीय सर्किटची रचना.
- चुंबकत्व आणि त्याचा उपयोग.
- फ्यूज आणि त्याचे कार्य.
प्रकरण 11: प्रकाश
प्रकाशाच्या संकल्पना आणि त्याचे विविध प्रकार याविषयीचे ज्ञान या प्रकरणात दिले आहे.
महत्त्वाचे मुद्दे:
- परावर्तन आणि अपवर्तन यांची प्रक्रिया.
- भिंग आणि त्याचा उपयोग.
- मानवी डोळा आणि प्रकाशाचे महत्त्व.
प्रकरण 12: अरण्ये – आपली जीवनरेषा
अरण्ये पर्यावरणासाठी किती महत्त्वाची आहेत, हे या प्रकरणात स्पष्ट केले आहे.
महत्त्वाचे मुद्दे:
- अरण्यांचे प्रकार आणि त्यातील जैवविविधता.
- अरण्यांच्या संवर्धनाचे महत्त्व.
- अरण्यांच्या अभावामुळे होणारे परिणाम.
प्रकरण 13: सांडपाण्याची कहाणी
सांडपाण्याचे व्यवस्थापन आणि त्याचे परिणाम यावर आधारित माहिती या प्रकरणात आहे.
महत्त्वाचे मुद्दे:
- सांडपाणी म्हणजे काय?
- सांडपाण्याचे उपचार.
- जलप्रदूषण आणि त्यावरील उपाय.
पाठ | प्रश्नोत्तर लिंक |
7: प्राणी आणि वनस्पतीमधील वहनक्रिया | CLICK HERE |
8: वनस्पतींचे पुनरुत्पादन | CLICK HERE |
9: गती आणि वेळ | CLICK HERE |
10: विद्युत प्रवाह आणि त्याचे परिणाम | CLICK HERE |
11: प्रकाश | CLICK HERE |
12: अरण्ये – आपली जीवनरेषा | CLICK HERE |
13: सांडपाण्याची कहाणी | CLICK HERE |
निष्कर्ष
7वी विज्ञान पाठ्यपुस्तकातील या प्रकरणांमधून विद्यार्थी केवळ परीक्षांसाठीच नव्हे, तर रोजच्या जीवनातील वैज्ञानिक दृष्टिकोन वाढवण्यासाठीही तयार होतात. वर दिलेले समाधान आणि महत्त्वाचे मुद्दे विद्यार्थ्यांना अभ्यासाचे योग्य मार्गदर्शन देतील.