सेतूबंध म्हणजे काय?
सद्या शिकण्यास आवश्यक अध्ययनांश किंवा अध्ययन निष्पत्तीस संबंधीत पूरक अध्ययन सामर्थ्य किंवा अध्ययनांश जोडणे.मुलांची शिकण्याची पातळी, त्यांची क्षमता ओळखणे आणि त्यांना पुढील शिक्षणासाठी तयार करणे हा एक क्रियाकलाप आहे. थोडक्यात मुलांनी जे शिकले आहे आणि जे शिकत आहेत त्यात परस्परसंबंध निर्माण करणे म्हणजे सेतुबंध म्हणता येईल.
सेतुबंध कधी करता येईल?
शैक्षणिक वर्षाच्या सुरुवातीला कौशल्ये वाढवण्यासाठी सेतुबंध –
शैक्षणिक वर्षाच्या सुरूवातीला दीर्घ सुट्टीतून शाळेत परत आलेल्या विद्यार्थ्यामध्ये पूर्वी आत्मसात केलेली कौशल्ये किती अवघड आहेत?कोणती कौशल्ये आत्मसात केलेली नाहीत? पुढील अध्ययनांशास पूरक सामर्थ्ये कोणकोणती?
हे सर्व लक्षात घेऊन या आधी आत्मसात केलेल्या क्षमतांना पुढे आत्मसात करण्यास आवश्यक असलेल्या क्षमतांमध्ये विलीन करण्याची प्रक्रिया शैक्षणिक वर्षाच्या सुरुवातीची प्रक्रिया म्हणजे सेतुबंध.
सेतुबंध का करावा? (Importance of bridge course)
जसे आपण सर्व जाणतो की कोणतेही अध्ययन एकसमान नसते.जरी पाठ्यपुस्तक,वर्ग,शिकवण्याची पद्धत आणि शिक्षक एकच असले तरी वेगवेगळ्या कारणांमुळे शिकणे सारखे नसते.शक्य तितक्या समान शिक्षणाची निर्मिती करणे हे शिक्षणाचे ध्येय आहे.तर मग एकसमान शिक्षण निर्माण करण्यासाठी काय केले पाहिजे? कोण कोणत्या गतीने शिकू शकेल?कोण शिकण्यात मागे आहे?ते का मागे पडत आहेत? कसे आणि किती मागे?अशा प्रश्नांची उत्तरे शोधावी लागतील.वर्षाच्या सुरुवातीला अनेक समस्या असतात ज्या लहान चाचणी, घटक चाचणी,तोंडी प्रश्न, विद्यार्थ्यांच्या मनोवृत्तीचे निरीक्षण अशा उपायांनी ओळखता येतात.
मुलांनी उन्हाळ्याच्या सुट्ट्या मजेत घालवल्या आणि शाळेत आली.मुले जसजसे नवीन शिकतात तसतसे जुने विसरतात. ही एक मानसशास्त्रीय वस्तुस्थिती आहे. ही एक मानसशास्त्रीय वस्तुस्थिती आहे.मुले जे काही शिकतात ते सर्व त्यांच्या लक्षात राहत नाही. मुलांनी जे शिकले,विसरले आणि जे उरते ते शिक्षण असे आपण समजून घेतले पाहिजे.अशावेळी पूर्वी शिकलेला विषय आणि आता शिकायचा विषय यांचा परस्परसंबंध निर्माण करावा लागतो.सेतुबंधासारख्या प्रक्रियेतून हे काम पूर्ण होत असते.हे अत्यंत शास्त्रीय आहे.
सेतुबंध पूर्व परीक्षा नमुना प्रश्नपत्रिका
इयत्ता – पाचवी विषय – गणित
1. सर्वात मोठी 4 अंकी संख्या ………….. ,सर्वात लहान संख्या ………….
2. खालीलपैकी पुढील, आधीची आणि मधली संख्या लिहा.
a) 3999 – ………….
b) ……….. – 6400
c) 3888 ……………. 3890
3. पुढील चार संख्यांचा क्रम लिहा:
8425, 8450, 8475 , ……….. , ………….. , …………..
4. खालील बेरीज करा.
a) 324+ 158 b) 2138 + 1054
5. खालील संख्या स्थानमूल्य तक्त्यामध्ये लिहून बेरीज करा
a) 59+276+2573
6. सर्कस कंपनीने पहिल्या दिवसाच्या शोमध्ये 6375/- रुपये आणि दुसऱ्या दिवशीच्या शोमध्ये 2895/- रुपये कमावले. तर कंपनीची दोन दिवसांची कमाई किती?
7. रिकाम्या जागा भरा.
a) 1000-1 =…………..
b) 5000-00 =…………
c) 3000-10=…………
8. फरक शोधा.
a) 3865-2430
b) 8030-3869
9. राजूचे मासिक उत्पन्न ₹9500 आहे त्यापैकी त्याने ₹3268 खर्च केल्यास त्याच्याकडे किती रुपये शिल्लक राहतील?
10. गुणाकार करा.
a) 1000 X 1 =
b) 5000 X 0 =
11. गुणाकाराचा गुणधर्म वापरून रिकाम्या जागा भरा.
a) 37 X 42 = 42 X ……
b) 15 X ……= 20 X 15
12. एका बाहुलीची किंमत 398 रुपये आहे तर 26 बाहुलींची एकूण किंमत किती?
13.घड्याळाचे खालील चित्र पहा.त्याचे 3 समान भाग केल्यास एका भागाची संख्या किती?
14. 669 काड्या तीन लोकांना समान वाटल्यास प्रत्येकाला किती काड्या येतील?
15. 240 पेन 8 पेट्यांमध्ये समान ठेवल्यास प्रत्येक पेटीत किती पेन असतील?
16. अपूर्णांक 3/8 मधील अंशाने छेद लिहा.
17. 1/3 चे चार सममूल्य अपूर्णांक लिहा.
18. परिमिती काढा.
19. 5 सेंटिमीटर त्रिजेचा वर्तुळ काढून त्यामध्ये वर्तुळ मध्य त्रिज्या आणि व्यास दाखवा.
20. घनाकृतींची नावे लिहा.
21. खालील मापने सेंटीमीटर मध्ये रूपांतर करा.
a) 9 मी. b) 6 मी.
22. राधाकडे 10 मीटर,30 मीटर काळा दोरा आहे आणि रवी कडे 18 मीटर व 40 मीटर पांढरा दोरा आहे.तर दोघांकडे असलेल्या दोऱ्याची एकूण लांबी किती?
23. वजाबाकी करा.
24. एक ट्रेन 18.00 वाजता येणार आहे. तर ही वेळ बारा तासात लिहा.
25. खालील संख्यांची रचना पहा व पुढील चार संख्या लिहा.
20, 21, 23, 26, 30 , …………………….
26. रमेशला वडिलांनी 25.70 पैसे,आईने 18.40 पैसे दिले तर त्याच्याकडे असलेले एकूण पैसे किती?
27. 62 रुपये किलो दराने दोन किलो तांदूळ विकत घेतल्यास दुकानदाराला आपण किती पैसे द्यावे लागतील?
28. चित्ररूप तक्त्याचे निरीक्षण करून खालील तक्ता पूर्ण करा.
29. स्तंभालेखाच्या सहाय्याने खालील प्रश्नांची उत्तरे लिहा.
30. खालील माहितीच्या आधारे स्तंभालेख काढा.
इयता – 4 थी सेतुबंध साहित्य – CLICK HERE
