इयत्ता दहावी
समाज विज्ञान
1. ‘ब्लू वॉटर पॉलिसी’ म्हणजे काय?
2. भारत आणि युरोप दरम्यान समुद्री मार्ग कोणाला सापडला?
3. बंगालवर दिवाणी अधिकार ब्रिटिशांना कोणी दिले?
4. बंगालमध्ये ‘दुहेरी शासन पद्धती’ कोणी लागू केले?
5. पहिल्या अँग्लो मराठा युद्धाच्या शेवटी मराठा व ब्रिटीश यांच्यात कोणता करार झाला?
6. कोणत्या तहानुसार मराठ्यांनी सहाय्यक फौज पद्धती स्वीकारली?
7. कोणत्या खात्यात अनेक व्यवहार करता येतात?
समाज विज्ञान महत्वाचे प्रश्न – 1 मार्क CLICK HERE
8. भारतीय राज्यघटना मसुदा समितीचे अध्यक्ष कोण होते?
9. स्वातंत्र्यदिनी गांधीजी कुठे होते?
10. स्वातंत्र्य मिळाल्यापासून भारतात किती राज्ये होती?
11. कोणत्या राज्यांना आपल्या देशाच्या संघटनेत सामील होण्याचे मान्य नव्हते?
12. स्वतंत्र भारताचे पहिले पंतप्रधान कोण होते?
13. भारताचे शेवटचे गव्हर्नर जनरल
कोण होते?
14. भारतीय राज्यघटना कधी अंमलात आली?
15. कर्नाटक सरकारने तिबेटीयन निर्वासितांसाठी जमीन कोठे
मंजूर केली?
16. भारताचे पहिले राष्ट्रपती कोण होते?
17. ‘धर्मनिरपेक्ष आणि समाजवादी’ हे शब्द घटनेत कधी जोडले गेले?
18. भारताने कोणत्या प्रकारच्या
लोकशाहीचा अवलंब केला?
19. स्वातंत्र्याच्या वेळी राजांच्या
राज्यकर्त्यांसाठी कोणते तीन पर्याय ठेवले होते?
20. ‘भारताचा लोह पुरुष’ म्हणून कोणाला ओळखले जाते?
21. जुनागड कधी भारतीय संघात सामील झाला?
22. हैदराबाद भारतात कधी समाविष्ट
झाले?
23. स्वातंत्र्याच्या वेळी जम्मू-काश्मीरचा राजा कोण होता?
24. विशाल आंध्राच्या मागणीसाठी उपोषणावर कोण गेले?
समाज विज्ञान महत्वाचे प्रश्न – 2 मार्क CLICK HERE
समाज विज्ञान महत्वाचे प्रश्न – 3 मार्क CLICK HERE
25. ‘राज्य पुनर्रचना आयोगा’ चे अध्यक्ष कोण होते?
26. ‘राज्य पुनर्रचना आयोग’ च्या सदस्यांची नावे सांगा.
27. ‘विशाल मैसूर राज्य’ कधी अस्तित्वात आले?
28. परराष्ट्र धोरण म्हणजे काय?
29.. सार्वभौम देश म्हणजे काय?
30. पंचशील तत्त्वावर स्वाक्षरी
कोणी केली?
31. वर्णभेद म्हणजे काय?
32. आफ्रिकन गांधी म्हणून कोणाला म्हटले जाते?
33. निशस्त्रीकरण म्हणजे काय?
34. भारतीय राज्य घटनेतील कोणते कलम परराष्ट्र धोरणाला समर्थन देते?
35. UNO ने मानवाधिकार कधी अंमलात आणला?
36.1948 हा दिवस यूएनओच्या इतिहासातील महत्त्वाचा दिवस का होता?
37. UNOची कोणती संलग्न संस्था संसदीय समितीसारखे कार्य करते ?
38. आंतरराष्ट्रीय न्यायालय कोठे आहे?
39. अनुच्छेद 21A चे महत्त्व काय आहे?
40. ‘प्रजासत्ताक’ पुस्तक कोणी लिहिले?
41 कार्ल मार्क्सच्या अनुसार ‘श्रम विभागणी’ म्हणजे काय?
42. ‘विशेष नैपुण्य’ म्हणजे काय?
43. ‘श्रम विभागणी’ म्हणजे काय?
44. प्लेटोनुसार कामगार विभागणी म्हणजे काय?
45. श्रम म्हणजे काय?
46. श्रमातील असमानता/ भेदभाव व्याख्या सांगा.
47. असंघटित कामगार कामाच्या शोधात करीत असलेल्या स्थलांतराबद्दल अभ्यासाचे पुस्तक कोणते?
48. सामाजिक चळवळ म्हणजे काय?
49. जमाव म्हणजे काय?
50. पर्यावरण चळवळ म्हणजे काय?
विज्ञान महत्वाचे प्रश्न – 2 मार्क CLICK HERE
समाज विज्ञान महत्वाचे प्रश्न – 3 मार्क CLICK HERE
समाज विज्ञान महत्वाचे प्रश्न – 1 मार्क CLICK HERE
51. मद्यपान निषेध चळवळीत आपला जीव गमावलेली महिला कोण?
52.‘मुकनायक’ हे नियतकालिक कोणी सुरू केले?
53. नर्मदा बचाओ चळवळीचे नेतृत्व कोणी केले?
54. बाल कामगार कोण आहेत?
55. कोणत्या वर्षी बाल कामगार बंदी व नियमन कायद्यात सुधारणा करण्यात आली?
56. स्त्री भ्रूण हत्या म्हणजे काय?
57. ‘Pre-conception & Pre-Natal Diagnostic Techniques Act (PCPNDTA)’ कायदा कोणत्या साली लागू झाला?
58. ‘अदृश्य भूक’ म्हणजे काय?
59. लैंगिक भेदभाव म्हणजे काय?
60. बाह्य हिमालयाचे दुसरे नाव काय आहे?
61.डून्स म्हणजे काय?
62. भारतातील सर्वात उंच पर्वत शिखर –
63. भारतातील सर्वात प्राचीन भू-भाग कोणता?
64. मोठ्या हिमालयचे आणखी एक नाव
काय आहे?
65. लेसर हिमालयाचे दुसरे नाव लिहा?
66. दक्षिण भारतातील सर्वोच्च शिखर कोणते आहे?
67. पूर्व घाट व पश्चिम घाट कोठे मिळतात?
68. उत्तरेकडील महा मैदानात कोणत्या प्रकारची माती जमा होते?
69. हिमालयाच्या पायथ्याकडील
टेकड्यांच्या रांगाना दुसरे
नाव–
70. भारतातील वेगवेगळ्या राज्यात पश्चिम किनारपट्टीची नावे काय आहेत?
71. भारतातील वेगवेगळ्या राज्यात पूर्व किनारपट्टीची नावे काय आहेत?
72. उत्तरेकडील महा मैदाने क्षणी बनलेली आहेत?
73. भारतात कोणत्या प्रकारचे
हवामान आढळते?
74. उन्हाळी हंगामात भारतात तापमान जास्त असते. का?
75. उन्हाळ्याच्या हंगामात उत्तर भारतात सर्वाधिक तापमान नोंदविले गेले.का?
76. भारतातील सर्वात उष्ण ठिकाण कोणते आहे?
77. एप्रिल-मे दरम्यान भारतातील काही ठिकाणी पावसाची कारणे कोणती?
78. कोणत्या हंगामात भारतात सर्वाधिक पाऊस पडतो?
79. कोणत्या हंगामात तामिळनाडूमध्ये सर्वाधिक पाऊस पडतो?
80. दक्षिण-पश्चिम मान्सून ऑक्टोबरच्या सुरूवातीस माघार घ्यायला सुरवात करतो. का?
81. भारतातील सर्वात कमी पावसाचा हंगाम कोणता आहे?
पुढील प्रश्नोत्तरे उद्या उपलब्ध होतील.
82. भारतातील सर्वात कमी पावसाचे ठिकाण कोणते आहे?
83. भारतातील सर्वात जास्त पावसाचे ठिकाण कोणते आहे?
84. कोणत्या देशातील शेती मान्सून बरोबरचा जुगार आहे असे म्हटले जाते?
85. भारतातील सर्वात थंड महिना कोणता आहे?
86.मान्सून वारे म्हणजे काय?
87. कोणत्या ठिकाणी भारतातील सर्वात कमी तापमानाची नोंद झाली आहे?
88. गाळाचा समावेश असलेल्या मातीला …..माती म्हणतात.
89.काळ्या मातीला काळी सुती माती का म्हणतात?
90. बाजूकडील मातीत पिकलेल्या पिकांची नावे –
91.दख्खनचा बेसाल्ट सापळा म्हणजे काय?
92. कोणती माती जैविक अंश कुजल्याने तयार होते?
93.काळ्या मातीची इतर नावे काय आहेत?
94.उष्णकटिबंधीय भागात जास्त तापमान व
पर्जन्यमानाच्या परिस्थितीत कोणती माती तयार होते?
95. पर्वतीय मातीत कोणती पिके घेतली जातात?
96. माती म्हणजे काय?
97. बेसाल्ट खडकापासून कोणती माती निर्माण झाली आहे?
98. लाल मातीची निर्मिती कशी होते?
99. वाळवंटातील माती शेतीसाठी योग्य का नाही?
100. मातीची धूप म्हणजे काय?
101. काळी मातीचा गडद राखाडी ते काळा रंग का आहे?
102. जंगलाचा अर्थ काय?
103. भारतात वाळवंटी वनस्पती आढळतात त्या क्षेत्राची नावे लिहा.
104.
जंगलाचे संवर्धन म्हणजे काय?
105. कोणत्या जंगलांना मान्सून अरण्ये म्हणतात?
106. हिमालयात कोणत्या प्रकारच्या वनस्पती आढळतात?
107. पूर्व किनारपट्टीच्या त्रिभुज प्रदेशात कोणती जंगले सर्वाधिक आढळतात?
108. नागार्जुनसागर वन्यजीव अभयारण्य कोणत्या राज्यात आहे?
109.कोणत्या अरण्यातील झाडाची पाने वसंत ऋतू आणि उन्हाळ्याच्या सुरुवातीस गळून पडतात?
110. मॅनग्रोव्ह जंगलांचे वैशिष्ट्य काय आहे?
111. जंगलाखालील सर्वात जास्त क्षेत्र कोणत्या राज्यात आहे?
112. वन्य क्षेत्राखालील सर्वात कमी क्षेत्र कोणत्या राज्यात आहे?
113. जैविक
राखीव क्षेत्र म्हणजे काय?
114. जास्त
पर्जन्यमान क्षेत्रात कोणती जंगले आढळतात?
115. वन्यजीव अभयारण्य म्हणजे काय?
116. राष्ट्रीय उद्याने म्हणजे काय?
117. सिंदू (सिंधू) नदीचा उगम कोणत्या ठिकाणाहून झाला?
118. गोदावरी नदी कोठून उगम झाला?
119. भारतातील सर्वात मोठे धरण कोणते आहे?
120. कोणत्या नदीला ‘बंगालचे दु: ख‘ म्हटले जाते?
121. भाक्रा धरणाला कोणता जलाशय बांधला आहे?
122. तुंगभद्रा धरण कोठे बांधले गेले?
123. उत्तर भारतातील महत्त्वाच्या नद्या कोणत्या आहेत?
124. पुराचे कालवे म्हणजे काय?
125. भारतातील सर्वोच्च धरण कोणते आहे?
126. तुंगभद्र धरणाच्या नावाचे जलाशय काय होते?
127. अप्पर कृष्णा योजनेत बांधले गेलेले दोन बंधारे कोणते आहेत?
128. नागार्जुनसागर धरण कोठे बांधले आहे?
129. दक्षिण भारतातील सर्वात लांब व सर्वात मोठी नदी कोणती आहे?
130. गंगा नदीच्या उपनद्यांमध्ये सर्वात लांब नदी कोणती आहे?
131. कोणत्या नद्या “हिमालयातील नद्या” म्हणून ओळखल्या जातात?
132. भारतातील सर्वात मोठी नदी कोणती आहे?
133. दक्षिण भारतातील महत्त्वाच्या पश्चिम वाहणार्या नद्या कोणत्या आहेत?
134. सिंचन म्हणजे काय?
135. पुराचे कालवे म्हणजे काय?
136. बारमाही कालवे म्हणजे काय?
137. भारताचा कोणता नदी खोरे प्रकल्प अमेरिकेच्या ‘टेन्नसी’ प्रकल्पाच्या धर्तीवर बनविला गेला आहे?
138. भारतातील भूकंप प्रवण क्षेत्रातील धरण कोणते आहे?
139. कर्नाटकातील सर्वात मोठा नदी खोरे प्रकल्प कोणता आहे?
140 . भारत व नेपाळ यांच्या संयुक्त आंतरराष्ट्रीय योजनेत बांधलेले धरण –
141. कोसी प्रकल्प धरण कोठे आहे?
142. रिहांद प्रकल्पात निर्माण झालेल्या जलाशयाचे नाव काय?
143. दामोदर नदी प्रकल्पाच्या बांधकामाचा काय परिणाम झाला आहे?
144. दक्षिण भारतातील महत्त्वपूर्ण नद्या कोणत्या आहेत?
145. हिराकुड नदी खोरे प्रकल्पात बांधलेली तीन धरणे कोणती?
146. कावेरी नदीच्या प्रमुख उपनद्या कोणत्या आहेत?
147. ‘जमीनीचा वापर’ म्हणजे काय?
148. लागवडीखालील जमीन म्हणजे काय?
149. पडित जमीन म्हणजे काय?
150. शेती म्हणजे काय?
151. स्थायी निर्वाह शेती म्हणजे काय?
152. स्थलांतरित शेती म्हणजे काय?
153.लागवडीची/मळ्याची शेती म्हणजे काय?
154. खरीप पिके म्हणजे काय?
155. रब्बी पिक म्हणजे काय?
156. गळीत पिके म्हणजे काय?
157. भात उत्पादनात सर्वात मोठे राज्य कोणते आहे?
158. भारतात ‘गव्हाचे कोठार‘ म्हणून ओळखले जाणारे राज्य कोणते?
159. फूल शेती म्हणजे काय?
160. बागायत शेती म्हणजे काय?
161. भारतातील ख्य खरिप पीक कोणते आहे?
162. जमीनीचा वापर म्हणजे काय?
163. पेय पिके कोणती आहेत? उदाहरणे द्या.
164. कोणत्या स्मारकाला ‘गेट वे ऑफ इंडिया‘ म्हटले जाते?
165. उद्योग धंदे म्हणजे काय?
१66. ‘भारताचे मँचेस्टर’किंवा ‘कॉटन पॉलिस ऑफ इंडिया‘ म्हणून ओळखले जाते?
167. भारताची सिलिकॉन व्हॅली असे कोणत्या शहरास म्हणतात?
168. नैसर्गिक आपत्ती म्हणजे काय?
169. पूर म्हणजे काय?
170. चक्रीवादळ म्हणजे काय?
171. कोणत्या राज्यांना चक्रीवादळाचा सर्वाधिक फटका बसला आहे?
172. पूर्वेकडील किनारपट्टीपेक्षा पश्चिम किनाऱ्यावरील किनारपट्टीची झीज जास्त आहे. का?
173. ‘ग्राहक’ कोणाला म्हणतात?
174. AWARE (The Association of Women Against Rising Expenses). चळवळ कोठे सुरू झाली?
175. जागतिक ग्राहक दिन कधी साजरा केला जातो?
176. ग्राहक कोण आहे?
177. अर्थव्यवस्थेचा राजा म्हणून कोणाला म्हटले जाते? किंवा उद्योगांचा राजा म्हणून कोण म्हणतात?
178. विकास म्हणजे काय?
179. आर्थिक विकास म्हणजे काय
180. राष्ट्रीय उत्पन्न काय आहे?
181. अविकसित काय आहे?
182. 2011 च्या जनगणनेनुसार लिंग प्रमाण काय आहे?
183. महिला सबलीकरण म्हणजे काय?
184. दरडोई उत्पन्न काय आहे?
185. मानवी विकासाचे सूचक काय आहे?
186. बँक म्हणजे काय?
187. कोणते खाते राष्ट्रीय बचत प्रमाणपत्र जारी करतो?