5th Marathi LBA नमुना प्रश्नपत्रिका

Table of Contents

LBA प्रश्नपेढीचे स्वरूप व वापर

(टीप – सदर प्रश्नपत्रिका पाठ आधारित मूल्यमापन करण्यासाठी नमुना प्रश्नपत्रिका म्हणून देत आहोत..आपण यामध्ये आवश्यक तो बदल करू शकता.)

  • 1 ली ते 7 वी: पाठांवर आधारित वस्तुनिष्ठ व वर्णनात्मक प्रश्न.
  • 8 वी ते 10 वी: SSLC च्या धर्तीवर MCQ आणि 1–5 गुणांच्या प्रश्नांचा समावेश.
  • एकूण गुण:
    • 1 ली ते 5 वी – 25 गुण
    • 6 वी ते 7 वी – 20 गुण (LBA) + 5 गुण (Remedial)
    • 8 वी ते 10 वी – 20 गुण (LBA) + 5 गुण (Remedial)
  • प्रत्येक पाठातील अभ्यास विषय आणि शिकण्याचे परिणाम/शिकण्याचे घटक (Learning Outcomes/Learning Objectives) यांचा अभ्यास करून, उद्दिष्टे, प्रश्नांचे स्वरूप आणि कठिण पातळीनुसार प्रश्न तयार केले आहेत. प्रत्येक पाठाचा समग्र विचार करून 1 ली ते 7 वी पर्यंत वस्तुनिष्ठ प्रश्न आणि वर्णनात्मक प्रश्न तयार केले आहेत.
  • 8 वी ते 10 वी साठी SSLC प्रश्नपत्रिकेच्या मॉडेलनुसार खूप मोठ्या संख्येने बहुपर्यायी प्रश्न (MCQs) आणि वर्णनात्मक प्रश्न तयार केले आहेत.
  • शिकण्याच्या प्रक्रिया आणि मूल्यमापनामध्ये प्रश्नपेढीमधील प्रश्न वापरणे बंधनकारक आहे. (उदा. FA-1, 2, 3 & 4, SA-1, CCE, क्रियाकलाप, अंतर्गत मूल्यमापन मॉडेल प्रश्नपत्रिका, पूर्वतयारी परीक्षा, वार्षिक परीक्षा इत्यादी.)
  • 1 ली ते 5 वी साठी सर्व प्रकारच्या वस्तुनिष्ठ प्रश्न आणि वर्णनात्मक प्रश्नांचा समावेश असलेली 25 गुणांची प्रश्नपत्रिका तयार करून पाठ आधारित मूल्यमापन (युनिट टेस्ट) करणे.
  • 6 वी आणि 7 वी साठी सर्व प्रकारच्या वस्तुनिष्ठ प्रश्न आणि वर्णनात्मक प्रश्नांचा समावेश असलेली 20 गुणांची LBA प्रश्नपेढीतून आणि 05 गुणांची मरुसिंचन (Remedial) प्रश्नांमधून निवड करून, एकूण 25 गुणांची प्रश्नपत्रिका तयार करून पाठ आधारित मूल्यमापन (युनिट टेस्ट) करणे.
  • प्रत्येक पाठानंतर विद्यार्थ्यांचे शिक्षण निश्चित करण्यासाठी, 8 वी ते 10 वी साठी 10 वीच्या प्रश्नपत्रिकेच्या मॉडेलनुसार सर्व प्रकारच्या प्रश्नांचा (MCQs, 1, 2, 3, 4 आणि 5 गुणांचे प्रश्न) समावेश असलेली 20 गुणांची LBA प्रश्नपेढीतून आणि 05 गुणांची पुनर्भरण प्रश्नांमधून निवड करून, एकूण 25 गुणांची प्रश्नपत्रिका तयार करून पाठ आधारित मूल्यमापन (युनिट टेस्ट) करणे.

प्रश्नपत्रिकेचे सर्वसाधारण गुण वितरण सारांश:

  • सोपे प्रश्न (65%): 16 प्रश्न x 1 गुण = 16 गुण
  • मध्यम प्रश्न (25%): 6 किंवा 3 प्रश्न x 1 किंवा 2 गुण = 6 गुण
  • कठीण प्रश्न (10%): 3 प्रश्न x 1 गुण = 3 गुण
  • एकूण गुण: 25

(टीप: वरील प्रश्नांची संख्या आणि गुण हे दिलेल्या टक्केवारीनुसार अंदाजे आहेत आणि थोडे फरक असू शकतात.)

नव्या युगाचे गाणे – नमुना प्रश्नपत्रिका

पाठ आधारित मूल्यमापन

इयत्ता – 5वी | विषय – मराठी (FL) | पाठ – 1: नव्या युगाचे गाणे (कविता)

एकूण गुण: 25

I. बहुपर्यायी प्रश्न (प्रत्येकी 1 गुण)

सोपे प्रश्न

1. नव्या युगाचे गाणे कसे गाण्यास सांगितले आहे? (सोपे)

  • A) मोठ्या आवाजात
  • B) एक दिलाने
  • C) हळूवारपणे
  • D) फक्त एकट्याने

2. अंतरी कोणता दीप नेहमी तेवत ठेवण्यास सांगितले आहे? (सोपे)

  • A) ज्ञानाचा दीप
  • B) मानवतेचा दीप
  • C) दिव्याचा दीप
  • D) प्रकाशाचा दीप

3. कशाचा तिमिर (अंधार) सारून तेजोमय सूर्य उगवला आहे? (सोपे)

  • A) दुःखाचा
  • B) अज्ञानाचा
  • C) भीतीचा
  • D) रात्रीचा

4. विज्ञानाच्या नभोमंडळी आपणास काय होण्यास सांगितले आहे? (सोपे)

  • A) ग्रह
  • B) तारे
  • C) चंद्र
  • D) सूर्य

5. ध्येयमंदिरी कसे पुढे जाण्यास सांगितले आहे? (सोपे)

  • A) धावत
  • B) हासत खेळत
  • C) रडत
  • D) शांतपणे

6. भारतभूची पवित्र माती कशापेक्षा प्रिय आहे? (सोपे)

  • A) घरापेक्षा
  • B) स्वर्गाहुनही
  • C) धनापेक्षा
  • D) मित्रांपेक्षा

7. ‘तिमिर’ या शब्दाचा अर्थ काय आहे? (सोपे)

  • A) प्रकाश
  • B) अंधार
  • C) आनंद
  • D) दुःख

मध्यम प्रश्न

8. आपला रंग वेगवेगळा असला तरी आपला सूर कसा आहे? (मध्यम)

  • A) वेगळा
  • B) एकसारखा
  • C) कठीण
  • D) मंद

9. ‘नित्य’ या शब्दाचा अर्थ काय आहे? (मध्यम)

  • A) कधीतरी
  • B) सतत
  • C) सकाळी
  • D) रात्री

10. ‘एकत्व’ या शब्दाचा अर्थ काय आहे? (मध्यम)

  • A) अनेकत्व
  • B) एकी, समानता
  • C) भिन्नता
  • D) वेगळेपणा

कठीण प्रश्न

11. कवयित्री श्रीमती शुभदा दादरकर या कवितेतून कोणता संदेश देतात? (कठीण)

  • A) फक्त अभ्यास करण्याचा
  • B) देशाला पुढे नेण्याचा आणि एकतेचा
  • C) फक्त खेळण्याचा
  • D) शांत बसण्याचा

II. रिकाम्या जागा भरा (प्रत्येकी 1 गुण)

सोपे प्रश्न

12. नव्या युगाचे नवीन गाणे _____________ गाऊ. (सोपे)

13. अज्ञानाचा _____________ सारुनी तेजोमय हा सूर्य उगवला. (सोपे)

14. अनेकतेतून _____________ गाणे आपण गाऊ. (सोपे)

मध्यम प्रश्न

15. मानवतेचा दीप अंतरी _____________ तेवत ठेऊ. (मध्यम)

III. योग्य जोड्या जुळवा (प्रत्येकी 1 गुण)

मध्यम प्रश्न

16. योग्य जोड्या जुळवा: (मध्यम)

अ गटब गट
1. एक दिलA. मनाने एक
2. अनेकतेतूनB. एकत्वाचे गाणे

IV. एका वाक्यात उत्तरे लिहा (प्रत्येकी 1 गुण)

सोपे प्रश्न

17. नव्या युगाचे गाणे कसे गाण्यास सांगितले आहे? (सोपे)

18. विज्ञानाच्या नभोमंडळी आपणास काय होण्यास सांगितले आहे? (सोपे)

19. कशाचा तेजोमय सूर्य उगवला आहे? (सोपे)

20. ‘सारणे’ या शब्दाचा अर्थ काय आहे? (सोपे)

V. 2-3 वाक्यात उत्तरे लिहा (प्रत्येकी 2 गुण)

मध्यम प्रश्न

21. ‘मानवतेचा दीप अंतरी नित्य तेवत ठेऊ’ – या ओळीचा तुझ्या शब्दांत अर्थ स्पष्ट कर. (मध्यम)

कठीण प्रश्न

22. ‘रंग आपला वेगवेगळा सूर आपला एकसारखा’ – या ओळीचा तुझ्या शब्दांत अर्थ स्पष्ट कर. (कठीण)

VI. व्याकरण (प्रत्येकी 1 गुण)

सोपे प्रश्न

23. वचन बदला: गाणे (सोपे)

तीन मूर्ती – नमुना प्रश्नपत्रिका

पाठ आधारित मूल्यमापन

इयत्ता – 5वी | विषय – मराठी | पाठ – 2: तीन मूर्ती

एकूण गुण: 25

I. बहुपर्यायी प्रश्न (प्रत्येकी 1 गुण)

सोपे प्रश्न

1. राजाचा दरबार कधी भरला होता? (सोपे)

  • A) सकाळी
  • B) एकदा
  • C) संध्याकाळी
  • D) दररोज

2. दरबारी कोणाचे कौतुक करत होते? (सोपे)

  • A) राजाचे
  • B) प्रधानाचे
  • C) मूर्तिकाराचे
  • D) स्वतःचे

3. राजा कशाचा भोक्ता होता? (सोपे)

  • A) ज्ञानाचा
  • B) कलेचा
  • C) धनाची
  • D) युद्धाचा

4. राजा आणि प्रधान कोणाला भेटण्यास निघाले? (सोपे)

  • A) सैनिकांना
  • B) प्रजेला
  • C) मूर्तिकारास
  • D) व्यापाऱ्याला

5. मूर्तिकाराने राजाला पाहिल्यावर काय केले? (सोपे)

  • A) ओरडला
  • B) पळून गेला
  • C) वाकून नमस्कार केला
  • D) गप्पा मारू लागला

6. राजा मूर्तिकाराकडे काय घेऊन आला होता? (सोपे)

  • A) भेटवस्तू
  • B) शंका
  • C) धन
  • D) सैनिक

7. दगडावर एक जरी छिन्नीचा घाव जादाचा पडला तर काय होऊ शकते? (सोपे)

  • A) दगड सुंदर दिसतो
  • B) दगड फुटू शकतो
  • C) दगड खराब होतो
  • D) दगड चमकतो

8. एकाच प्रकारच्या किती मूर्ती मूर्तिकाराने तयार केल्या होत्या? (सोपे)

  • A) दोन
  • B) तीन
  • C) चार
  • D) अनेक

9. पहिल्या मूर्तीची किंमत किती मोहरा होती? (सोपे)

  • A) एक सहस्त्र मोहरा
  • B) दशसहस्त्र मोहरा
  • C) शंभर मोहरा
  • D) पन्नास मोहरा

10. मूर्तीमधील फरक कोणाच्या स्वभावाला लागू पडतो असे मूर्तिकार म्हणाला? (सोपे)

  • A) दगडाच्या
  • B) मानवाच्या
  • C) राजाच्या
  • D) प्रधानाच

मध्यम प्रश्न

11. कलाकारासाठी काय महत्वाचे असते, याची राजाला जाणीव होती? (मध्यम)

  • A) धन
  • B) वेळ
  • C) प्रसिद्धी
  • D) सन्मान

12. प्रधान मूर्तिकाराच्या मूर्ती कशा होत्या असे म्हणाला? (मध्यम)

  • A) साध्या
  • B) सुंदर, आकर्षक आणि उठून दिसणाऱ्या
  • C) छोट्या
  • D) सामान्य

कठीण प्रश्न

13. मूर्तिकाराने राजाचा खोचक भाव ओळखून स्वतःला काय सिद्ध केले? (कठीण)

  • A) कलाकार
  • B) मूर्ख
  • C) हुशार
  • D) प्रामाणिक

II. रिकाम्या जागा भरा (प्रत्येकी 1 गुण)

सोपे प्रश्न

14. एकदा राजाचा ________ भरला होता. (सोपे)

15. राजा कलेचा ________ होता. (सोपे)

16. मूर्तिकार मूर्ती तयार करताना फक्त एकच गोष्ट _____ ठेवतो. (सोपे)

17. राजा गळ्यातील _______ मूर्तिकाराला देऊन त्याचा सन्मान करतो. (सोपे)

मध्यम प्रश्न

18. दरबारी मूर्तिकाराचे ________ कौतुक करत होते. (मध्यम)

III. योग्य जोड्या जुळवा (प्रत्येकी 1 गुण)

मध्यम प्रश्न

19. योग्य जोड्या जुळवा: (मध्यम)

अ गटब गट
1. मुक्तकंठानेA. मोकळ्या मनाने
2. निरसन करणेB. निवारणे
3. कणखरC. कठीण, कडक
4. मोहराD. पूर्वीची सोन्याची नाणी
5. छिन्नीE. दगडाला आकार द्यायचे साधन

IV. एका वाक्यात उत्तरे लिहा (प्रत्येकी 1 गुण)

सोपे प्रश्न

20. कलेच्या रूपाने समाजाची सेवा कोण करतो? (सोपे)

21. ‘एकसहस्त्र’ म्हणजे किती? (सोपे)

V. 2-3 वाक्यात उत्तरे लिहा (प्रत्येकी 2 गुण)

मध्यम प्रश्न

22. मूर्ती बनवणे हे काम कठीण का असते? (मध्यम)

कठीण प्रश्न

23. तिसरी मूर्ती सर्वश्रेष्ठ का होती? (कठीण)

कडुनिंब – नमुना प्रश्नपत्रिका

पाठ आधारित मूल्यमापन

इयत्ता – 5वी | विषय – मराठी | पाठ – 3: कडुनिंब

एकूण गुण: 25

I. बहुपर्यायी प्रश्न (प्रत्येकी 1 गुण)

सोपे प्रश्न

1. कडुनिंबाला काहीजण ‘निंब’ किंवा दुसरे काय म्हणतात? (सोपे)

  • A) आंबा
  • B) लिमडा
  • C) चिंच
  • D) वड

2. कडुनिंबाचे झाड मूळचे कोणत्या देशातील आहे? (सोपे)

  • A) श्रीलंका
  • B) मलेशिया
  • C) भारत
  • D) चीन

3. कडुनिंबाचे झाड कोणत्या वृक्षांच्या जातीत मोडते? (सोपे)

  • A) पानगळीचे
  • B) सदाहरित
  • C) काटेरी
  • D) झुडूप

4. कडुनिंबाचे झाड साधारण किती फूट उंच वाढते? (सोपे)

  • A) 10 ते 15 फूट
  • B) 15 ते 20 फूट
  • C) 20 ते 25 फूट
  • D) 25 ते 30 फूट

5. कडुनिंबाच्या झाडाची साल कोणत्या रंगाची असते? (सोपे)

  • A) हिरवी
  • B) तपकिरी
  • C) उदी
  • D) पांढरी

6. कडुनिंबाच्या पानांच्या कडा कशा असतात? (सोपे)

  • A) सरळ
  • B) गुळगुळीत
  • C) नागमोडी
  • D) गोल

7. कडुनिंबाच्या फळांना काय म्हणतात? (सोपे)

  • A) आंबे
  • B) निंबोण्या
  • C) बोरं
  • D) लिंबं

8. कडुनिंबाच्या लहान काड्यांचा उपयोग कशासाठी केला जातो? (सोपे)

  • A) दात घासण्यासाठी
  • B) कान साफ करण्यासाठी
  • C) केस विंचरण्यासाठी
  • D) खेळण्यासाठी

मध्यम प्रश्न

9. कडुनिंबाचे झाड कोणत्या प्रकारच्या वातावरणात चांगले वाढू शकते? (मध्यम)

  • A) फक्त थंड प्रदेशात
  • B) फक्त उष्ण प्रदेशात
  • C) कोणत्याही प्रकारच्या वातावरणात
  • D) फक्त जास्त पावसाच्या प्रदेशात

10. कमी पावसाच्या प्रदेशात कडुनिंबाच्या झाडाची पाने एकदा कधी गळून पडतात? (मध्यम)

  • A) पावसाळ्यात
  • B) हिवाळ्यात
  • C) उन्हाळ्यात
  • D) कधीच नाही

11. कडुनिंबाची नवीन पाने कोणत्या रंगाची असतात? (मध्यम)

  • A) हिरवी
  • B) पिवळी
  • C) किंचित लालसर, तांबडी
  • D) निळी

II. रिकाम्या जागा भरा (प्रत्येकी 1 गुण)

सोपे प्रश्न

12. कडुनिंबाला कांहीजण ‘निंब’ किंवा ____________ असे म्हणतात. (सोपे)

13. हे झाड ____________ वृक्षांच्या जातीत मोडते. (सोपे)

14. कडुनिंबाच्या फुलांचा रंग ____________ असतो. (सोपे)

15. कडुनिंबाच्या बियांपासून फारच उपयुक्त असे कडुनिंबाचे ____________ तयार करतात. (सोपे)

मध्यम प्रश्न

16. नवीन पाने किंचित ____________, तांबडी असतात. (मध्यम)

III. योग्य जोड्या जुळवा (प्रत्येकी 1 गुण)

सोपे प्रश्न

17. योग्य जोड्या जुळवा: (सोपे)

अ गटब गट
1. कडुनिंबाचा वृक्षसाधारण 20 ते 25 फूट उंच वाढतो
2. कडुनिंबाच्या काड्यादात घासण्यासाठी उपयोग करतात

मध्यम प्रश्न

18. योग्य जोड्या जुळवा: (मध्यम)

अ गटब गट
1. सदाहरितसतत हिरवेगार
2. दुतर्फादोन्ही बाजूंनी

IV. एका वाक्यात उत्तरे लिहा (प्रत्येकी 1 गुण)

सोपे प्रश्न

19. कडुनिंबाचे झाड कोठे कोठे आढळते? (सोपे)

20. कडुनिंबाच्या तेलाचा उपयोग कशासाठी केला जातो? (सोपे)

मध्यम प्रश्न

21. कडुनिंबाची झाडे कोणता वायू घेतात आणि कोणता वायू बाहेर सोडतात? (मध्यम)

22. कडुनिंबाची फुले कशी असतात? (मध्यम)

V. 2-3 वाक्यात उत्तरे लिहा (प्रत्येकी 1 गुण)

मध्यम प्रश्न

23. कडुनिंबाच्या लाकडाचा उपयोग कशासाठी केला जातो आणि त्याचे वैशिष्ट्य काय आहे? (मध्यम)

VI. 3-4 वाक्यात उत्तरे लिहा (एकूण 2 गुण)

कठीण प्रश्न

24. कडुनिंबाचे झाड पर्यावरणासाठी कसे उपयुक्त आहे हे सविस्तर सांगा. (कठीण)

मधमाशी – नमुना प्रश्नपत्रिका

पाठ आधारित मूल्यमापन

इयत्ता – 5वी | विषय – मराठी | पाठ – 4: मधमाशी

एकूण गुण: 25

I. बहुपर्यायी प्रश्न (प्रत्येकी 1 गुण)

सोपे प्रश्न

1. मधमाशी सकाळी उठून काय मिळवावयास जाते? (सोपे)

  • A. पाणी
  • B. मध
  • C. फुले
  • D. अन्न

2. मधमाशी मध कसा साठविते? (सोपे)

  • A. घाईघाईने
  • B. थेंबे थेंबे
  • C. मोठ्या प्रमाणात
  • D. हळू हळू

3. मधमाशीला काय ठाऊक नाही? (सोपे)

  • A. काम
  • B. आळस
  • C. श्रम
  • D. गोडवा

4. मधमाशी दिवसभर काय करते? (सोपे)

  • A. खेळते
  • B. खपते (राबते)
  • C. झोपते
  • D. खाते

5. मधमाशी गोळा केलेला मध काय करते? (सोपे)

  • A. फेकून देते
  • B. वाटून टाकते
  • C. जपुनि ठेविते
  • D. खाऊन टाकते

6. जीवनात काय मिळता घ्यावे असे कवी म्हणतो? (सोपे)

  • A. पैसा
  • B. थोडे ज्ञान
  • C. थोडा गुण
  • D. वस्तू

7. ‘चित्ती’ या शब्दाचा अर्थ काय? (सोपे)

  • A. मनात
  • B. डोक्यात
  • C. शरीरात
  • D. घरात

8. ‘तिजला’ या शब्दाचा अर्थ काय? (सोपे)

  • A. त्याला
  • B. तिला
  • C. त्यांना
  • D. आपल्यासाठी

मध्यम प्रश्न

9. मधमाशी काम करताना कशाची पर्वा करत नाही? (मध्यम)

  • A. थंडी
  • B. ऊन
  • C. थंडी आणि ऊन दोन्ही
  • D. पाऊस

10. ‘खपते’ या शब्दाचा अर्थ काय? (मध्यम)

  • A. बसते
  • B. झोपते
  • C. राबते, श्रम घेते
  • D. खेळते

II. एका वाक्यात उत्तरे द्या (प्रत्येकी 1 गुण)

सोपे प्रश्न

11. मधमाशी सकाळी उठून काय करते? (सोपे)

12. मधमाशीला कोणता गुण ठाऊक नाही? (सोपे)

13. मधमाशी मध कसा साठविते? (सोपे)

14. कवीने मधमाशीला कसे म्हटले आहे? (सोपे)

15. आपल्याला कशाचा साठा नित्य करावा असे कवी म्हणतो? (सोपे)

III. दोन-तीन वाक्यांत उत्तरे द्या (प्रत्येकी 2 गुण)

मध्यम प्रश्न

16. मधमाशीच्या उद्योगातून आपल्याला काय शिकायला मिळते? (मध्यम)

17. ‘आळस तिजला ठाऊक नाहीं’ या ओळीचा अर्थ तुमच्या शब्दात स्पष्ट करा. (मध्यम)

IV. रिकाम्या जागा भरा (प्रत्येकी 1 गुण)

सोपे प्रश्न

18. उठुनी सकाळी ती मधमाशी जाते की मध _________. (सोपे)

19. आळस तिजला ठाऊक नाहीं _________ ती खपते पाही. (सोपे)

20. साठवुनी तो जपुनि ठेविते _________ मोठी. (सोपे)

V. योग्य जोड्या जुळवा (प्रत्येकी 1 गुण)

मध्यम प्रश्न

21. शब्दांचे अर्थ जुळवा: (मध्यम)

अ गटब गट
1. तिजलाa. तिला
2. खपतेb. राबते, श्रम घेते

VI. कवितेच्या ओळी पूर्ण करा (प्रत्येकी 2 गुण)

कठीण प्रश्न

22. थोडाही गुण मिळता घ्यावा साठा त्याचा नित्य करावा _________ हे चित्ती ।।4।। (कठीण)

इयत्ता 5वी मराठी: वीर हुतात्मा नारायण – पाठ आधारित मूल्यांकन

Lesson Based Assessment

Class – 5 | Subject – Marathi | पाठ 5. वीर हुतात्मा नारायण

अध्ययन निष्पत्ती:

  1. भारताच्या स्वातंत्र्य संग्रामाची माहिती समजून घेणे.
  2. ‘चलेजाव’ चळवळीचे महत्त्व ओळखणे.
  3. वीर हुतात्मा नारायण यांच्या बलिदानाचे स्मरण करणे.
  4. देशप्रेमाचे आणि शौर्याचे महत्त्व शिकणे.
  5. नवीन शब्दांचे अर्थ समजून घेणे.
  6. व्याकरणातील नामांचे प्रकार ओळखणे.

I. बहुपर्यायी प्रश्न: योग्य पर्याय निवडा.

1. पूर्वी आमचा भारत देश कसा होता?

  • A. गरीब आणि मागासलेला
  • B. सुसंस्कृत व श्रीमंत
  • C. लहान आणि दुर्बळ
  • D. परतंत्र

Difficulty: Easy

2. ब्रिटीश भारतात कशाच्या निमित्ताने आले?

  • A. राज्य करण्यासाठी
  • B. शिक्षणासाठी
  • C. व्यापाराच्या
  • D. पर्यटनासाठी

Difficulty: Easy

3. भारतीयांना इंग्रजांविरुद्ध यश का येत नव्हते?

  • A. ते दुर्बळ होते म्हणून
  • B. त्यांच्यात एकी नव्हती आणि सुशिक्षितपणा कमी होता म्हणून
  • C. इंग्रज खूप शक्तिशाली होते म्हणून
  • D. त्यांना लढायचे नव्हते म्हणून

Difficulty: Average

4. महात्मा गांधींनी ‘चलेजाव’ चा इशारा कोणत्या दिवशी दिला?

  • A. 15 ऑगस्ट 1942
  • B. 26 जानेवारी 1942
  • C. 9 ऑगस्ट 1942
  • D. 2 ऑक्टोबर 1942

Difficulty: Easy

5. हुब्बळ्ळी येथे मोर्चा कोणत्या दिवशी आयोजित केला होता?

  • A. 9 ऑगस्ट 1942
  • B. 15 ऑगस्ट 1942
  • C. 26 जानेवारी 1947
  • D. 15 ऑगस्ट 1947

Difficulty: Easy

6. नारायण महादेव डोणी कोणत्या शाळेत शिकत होता?

  • A. सरकारी शाळा
  • B. लॅमिंग्टन हायस्कूल
  • C. खाजगी शाळा
  • D. प्राथमिक शाळा

Difficulty: Easy

7. मोर्चात जाण्यापूर्वी नारायणने काय घातले होते?

  • A. शाळेचा गणवेश
  • B. खादीचे कपडे आणि गांधीटोपी
  • C. साधे कपडे
  • D. नवीन कपडे

Difficulty: Easy

8. नारायणच्या हातात काय होते?

  • A. पुस्तक
  • B. लाकडी काठी
  • C. तिरंगा झेंडा
  • D. फलक

Difficulty: Easy

9. नारायणने आईला मोर्चात जाण्याबद्दल काय सांगितले?

  • A. मी मित्रांसोबत खेळायला जात आहे.
  • B. मी आज चलेजाव चळवळीच्या मोर्चात जात आहे.
  • C. मी शाळेत जात आहे.
  • D. मी बाजारात जात आहे.

Difficulty: Average

10. मोर्चाच्या अग्रभागी उभे राहिल्यावर लोकांना काय वाटले?

  • A. नारायण खूप घाबरला आहे.
  • B. नारायणच मोर्चाचे नेतृत्व करतोय.
  • C. नारायण खूप लहान आहे.
  • D. नारायण चुकीच्या ठिकाणी उभा आहे.

Difficulty: Average

11. इंग्रज अधिकाऱ्यांनी अचानक काय सुरु केले?

  • A. भाषण
  • B. गोळीबार
  • C. घोषणा
  • D. चर्चा

Difficulty: Easy

12. गोळी लागल्यानंतर नारायणने कोणता शब्द उच्चारून प्राण सोडला?

  • A. भारतमाता
  • B. जय हिंद
  • C. स्वराज्य
  • D. वंदे मातरम्

Difficulty: Easy

13. ‘हुतात्मा’ या शब्दाचा अर्थ काय?

  • A. मोठा माणूस
  • B. देशासाठी मरण पत्करणारा
  • C. शूर सैनिक
  • D. स्वातंत्र्यसैनिक

Difficulty: Easy

14. ‘दीन’ या शब्दाचा अर्थ काय?

  • A. श्रीमंत
  • B. शक्तिशाली
  • C. गरीब
  • D. आनंदी

Difficulty: Easy

15. ‘तेजस्वी’ या शब्दाचा अर्थ काय?

  • A. शांत
  • B. बाणेदार
  • C. दुःखी
  • D. थकलेला

Difficulty: Easy

II. एका वाक्यात उत्तरे द्या: (1 गुण)

1. आपल्या देशाला कशाची परंपरा आहे?

Difficulty: Easy

2. देशातील जनता का कंटाळली होती?

Difficulty: Easy

3. चलेजाव चळवळ कोणी सुरु केली?

Difficulty: Easy

4. नारायण कोठे शिकत होता?

Difficulty: Easy

5. आईने नारायणाला कोणता आशीर्वाद दिला?

Difficulty: Easy

6. गोळीबार कोणी सुरु केला?

Difficulty: Easy

7. बंदुकीची गोळी नारायणला कोठे लागली?

Difficulty: Easy

8. नारायणने कोणता शब्द उच्चारुन प्राण सोडला?

Difficulty: Easy

9. आजही हुब्बळ्ळी शहरात कोणाचे नाव आदराने घेतले जाते?

Difficulty: Easy

10. ब्रिटिशांनी भारतावर वर्चस्व कसे मिळवले?

Difficulty: Average

III. दोन-तीन वाक्यांत उत्तरे द्या: (2-3 गुण)

1. पूर्वी देशावर इंग्रजांनी कसे वर्चस्व मिळविले?

Difficulty: Average

2. मोर्चात जमलेल्या माणसांच्या हातात काय काय होते?

Difficulty: Average

3. नारायणचा पोशाख कसा होता?

Difficulty: Average

4. आई नारायणाला मोर्चात जाण्यापासून का थांबवत होती?

Difficulty: Average

5. नारायणला मोर्चाच्या अग्रभागी का उभे केले होते?

Difficulty: Average

6. लोक मोर्चात कोणकोणत्या घोषणा देत होते?

Difficulty: Average

7. गोळीबार सुरु झाल्यावर नारायण मोर्चामध्ये काय करत होता?

Difficulty: Difficult

IV. रिकाम्या जागा भरा:

1. भारत हा एक _________ देश आहे.

Difficulty: Easy

2. ब्रिटीश भारतात _________ निमित्ताने आले.

Difficulty: Easy

3. चलेजाव चळवळ _________ साली झाली.

Difficulty: Easy

4. मोर्चा हुबळीतील _________ ठिकाणी होता.

Difficulty: Easy

5. नारायणला मोर्चाच्या _________ उभे केले होते.

Difficulty: Easy

6. बांबूच्या काठीला _________ बांधला होता.

Difficulty: Easy

7. मोठी माणसे _________ पळू लागली.

Difficulty: Average

V. जोड्या जुळवा:

1. शब्दांचे अर्थ जुळवा:

अ गटब गट
1. सुसंस्कृतa. देशासाठी मरण पत्करणारा
2. दीनb. चांगले संस्कार
3. स्वराज्यc. गरीब
4. हुतात्माd. स्वतःचे राज्य

Difficulty: Easy

2. योग्य जोड्या जुळवा:

अ गटब गट
1. 9 ऑगस्ट 1942a. हुब्बळ्ळी मोर्चा
2. 15 ऑगस्ट 1942b. चलेजाव इशारा
3. नारायणचे वयc. लॅमिंग्टन हायस्कूल
4. नारायणची शाळाd. तेरा वर्षे

Difficulty: Average

VI. दिलेल्या शब्दांचा वाक्यात उपयोग करा:

1. आशीर्वाद

Difficulty: Easy

2. घोषणा

Difficulty: Easy

3. स्वराज्य

Difficulty: Average

4. प्राण

Difficulty: Average

VII. खालील शब्दातील फरक शिक्षकांच्या मदतीने समजून घेऊन लिहा:

1. खून – खूण

Difficulty: Average

2. चिता – चित्ता

Difficulty: Average

3. सूत – सुत

Difficulty: Average

4. शिर – शीर

Difficulty: Average

VIII. योग्य/अयोग्य लिहा:

1. पूर्वी आमचा देश गरीब होता.

Difficulty: Easy

2. इंग्रज भारतात व्यापार करण्यासाठी आले.

Difficulty: Easy

3. महात्मा गांधींनी ‘चलेजाव’ चा नारा 15 ऑगस्ट 1942 रोजी दिला.

Difficulty: Average

4. नारायण मोर्चात शांतपणे उभा होता.

Difficulty: Average

5. नारायणच्या बलिदानामुळे हुब्बळ्ळी शहरात त्याचे नाव आदराने घेतले जाते.

Difficulty: Easy

IX. व्याकरण: नामांचे प्रकार ओळखा.

खालील शब्दांचे प्रकार ओळखा (सामान्यनाम, विशेषनाम, भाववाचकनाम):

  1. भारत
  2. देश
  3. शूरवीर
  4. व्यापार
  5. एकी
  6. जनता
  7. अन्याय
  8. राणे
  9. गांधीजी
  10. मोर्चा
  11. हुब्बळ्ळी
  12. नारायण
  13. उत्साह
  14. गोळीबार
  15. स्वराज्य

Difficulty: Average

Answer Key (उत्तरसूची)

I. Multiple Choice Questions (बहुपर्यायी प्रश्न):

  1. B. सुसंस्कृत व श्रीमंत
  2. C. व्यापाराच्या
  3. B. त्यांच्यात एकी नव्हती आणि सुशिक्षितपणा कमी होता म्हणून
  4. C. 9 ऑगस्ट 1942
  5. B. 15 ऑगस्ट 1942
  6. B. लॅमिंग्टन हायस्कूल
  7. B. खादीचे कपडे आणि गांधीटोपी
  8. C. तिरंगा झेंडा
  9. B. मी आज चलेजाव चळवळीच्या मोर्चात जात आहे.
  10. B. नारायणच मोर्चाचे नेतृत्व करतोय.
  11. B. गोळीबार
  12. C. स्वराज्य
  13. B. देशासाठी मरण पत्करणारा
  14. C. गरीब
  15. B. बाणेदार

II. Answer in one sentence (एका वाक्यात उत्तरे):

  1. आपल्या देशाला शूरवीरांची परंपरा आहे.
  2. इंग्रजांची दडपशाही आणि भारतीयांवर होणाऱ्या अन्यायमुळे जनता कंटाळली होती.
  3. महात्मा गांधींनी चलेजाव चळवळ सुरु केली.
  4. नारायण हुब्बळ्ळीतील लॅमिंग्टन हायस्कूलमध्ये शिकत होता.
  5. आईने नारायणाला “देव तुला सामर्थ्य देवो, काळजी घे” असा आशीर्वाद दिला.
  6. इंग्रज अधिकाऱ्यांनी गोळीबार सुरु केला.
  7. बंदुकीची गोळी नारायणाच्या छातीत घुसली.
  8. नारायणने “स्वराज्य” हा शब्द उच्चारुन प्राण सोडला.
  9. आजही हुब्बळ्ळी शहरात नारायण महादेव डोणी हे नाव आदराने घेतले जाते.
  10. भारतातील राजे लोकांत एकी नव्हती आणि जनतेत सुशिक्षितपणा नव्हता, याचा गैरफायदा घेऊन ब्रिटिशांनी भारतावर वर्चस्व मिळवले.

III. Answer in two-three sentences (दोन-तीन वाक्यांत उत्तरे):

  1. भारतातील राजे लोकांत एकी नव्हती आणि जनतेत सुशिक्षितपणा नव्हता. याचा गैरफायदा इंग्रजांनी घेतला आणि त्यांनी हळूहळू पूर्ण भारत देशावर आपले वर्चस्व मिळविले.
  2. मोर्चात जमलेल्या अनेक लहान, मोठे, स्त्री-पुरुष यांच्या हातात तिरंगा झेंडा किंवा ‘इंग्रजानो चालते व्हा’ असे सांगणारे फलक होते.
  3. नारायणने सकाळी लवकर उठून अंघोळ केली. त्याने खादीचे कपडे घातले आणि डोकीवर गांधीटोपी घातली होती.
  4. नारायण लहान असल्यामुळे आई त्याला मोर्चात जाऊ देत नव्हती. मोर्चा मोठ्यांसाठी आहे असे सांगून तिने त्याला थांबवण्याचा प्रयत्न केला.
  5. नारायणचे तेजस्वी डोळे आणि त्याच्या चेहऱ्यावरील उत्साह पाहून सर्व लोकांनी त्याला मोर्चाच्या अग्रभागी उभे केले होते. त्याच्या उत्साहामुळे तो मोर्चाचे नेतृत्व करत आहे असे लोकांना वाटत होते.
  6. लोक मोर्चात ‘ब्रिटीशानो चालते व्हा’, ‘भारतमाताकी जय’, ‘वंदे मातरम्’ अशा घोषणा देत होते. या घोषणांनी परिसर दुमदुमून गेला होता.
  7. गोळीबार सुरु झाल्यावर मोठी माणसे सैरावैरा पळू लागली, पण नारायण एकाच ठिकाणी ठामपणे उभा राहून घोषणा देत होता. त्याच्या हातात तिरंगा फडकत होता आणि त्याने शेवटपर्यंत हार मानली नाही.

IV. Fill in the blanks (रिकाम्या जागा भरा):

  1. महान
  2. व्यापाराच्या
  3. 1942
  4. दुर्गदबैल
  5. अग्रभागी
  6. तिरंगाध्वज
  7. सैरावैरा

V. Match the following (जोड्या जुळवा):

  1. 1-b, 2-c, 3-d, 4-a
  2. 1-b, 2-a, 3-d, 4-c

VI. Use in sentences (वाक्यात उपयोग करा):

  1. **आशीर्वाद:** आईने नारायणला मोर्चात जाण्यासाठी आशीर्वाद दिला.
  2. **घोषणा:** मोर्चात ‘भारतमाताकी जय’ अशा घोषणा दिल्या जात होत्या.
  3. **स्वराज्य:** नारायणने ‘स्वराज्य’ हा शब्द उच्चारुन आपला प्राण सोडला.
  4. **प्राण:** देशासाठी नारायणने आपल्या प्राणांची आहुती दिली.

VII. Explain word differences (शब्दांतील फरक स्पष्ट करा):

  1. **खून:** हत्या (उदा. त्याने खून केला.) – **खूण:** चिन्ह (उदा. त्याने भिंतीवर खूण केली.)
  2. **चिता:** मृतदेह जाळण्यासाठी रचलेली लाकडांची रचना (उदा. चिता पेटवली.) – **चित्ता:** एक वेगवान प्राणी (उदा. चित्ता खूप वेगाने धावतो.)
  3. **सूत:** धागा (उदा. सुताचा गोळा.) – **सुत:** मुलगा (उदा. तो माझा सुत आहे.)
  4. **शिर:** प्रवेश करणे (उदा. घरात शिर.) – **शीर:** डोके (उदा. त्याला डोक्यात शीर दुखत आहे.)

VIII. Write True or False (योग्य/अयोग्य लिहा):

  1. अयोग्य
  2. योग्य
  3. अयोग्य
  4. अयोग्य
  5. योग्य

IX. Grammar: Identify types of nouns (व्याकरण: नामांचे प्रकार ओळखा):

  1. भारत – विशेषनाम
  2. देश – सामान्यनाम
  3. शूरवीर – सामान्यनाम
  4. व्यापार – सामान्यनाम
  5. एकी – भाववाचकनाम
  6. जनता – सामान्यनाम
  7. अन्याय – भाववाचकनाम
  8. राणे – सामान्यनाम
  9. गांधीजी – विशेषनाम
  10. मोर्चा – सामान्यनाम
  11. हुब्बळ्ळी – विशेषनाम
  12. नारायण – विशेषनाम
  13. उत्साह – भाववाचकनाम
  14. गोळीबार – सामान्यनाम
  15. स्वराज्य – भाववाचकनाम

Join WhatsApp Channel Join Now
Telegram Group Join Now
Share with your best friend :)
Related Posts