5th Marathi LBA 4.मधमाशी

इयत्ता 5वी मराठी: मधमाशी – पाठ आधारित मूल्यांकन

Lesson Based Assessment

Class – 5 | Subject – Marathi | पाठ 4. मधमाशी

I. बहुपर्यायी प्रश्न: योग्य पर्याय निवडा.

1. मधमाशी सकाळी उठून काय मिळवावयास जाते?

  • A. पाणी
  • B. मध
  • C. फुले
  • D. अन्न

Difficulty: Easy

2. मधमाशी मध कसा साठविते?

  • A. घाईघाईने
  • B. थेंबे थेंबे
  • C. मोठ्या प्रमाणात
  • D. हळू हळू

Difficulty: Easy

3. मधमाशीला काय ठाऊक नाही?

  • A. काम
  • B. आळस
  • C. श्रम
  • D. गोडवा

Difficulty: Easy

4. मधमाशी दिवसभर काय करते?

  • A. खेळते
  • B. खपते (राबते)
  • C. झोपते
  • D. खाते

Difficulty: Easy

5. मधमाशी काम करताना कशाची पर्वा करत नाही?

  • A. थंडी
  • B. ऊन
  • C. थंडी आणि ऊन दोन्ही
  • D. पाऊस

Difficulty: Easy

6. मधमाशी मध गोळा करताना ‘थोडा’ म्हणून मुळीच काय करत नाही?

  • A. खात नाही
  • B. रुसत नाही
  • C. जपत नाही
  • D. साठवत नाही

Difficulty: Average

7. मधमाशी गोळा केलेला मध काय करते?

  • A. फेकून देते
  • B. वाटून टाकते
  • C. जपुनि ठेविते
  • D. खाऊन टाकते

Difficulty: Easy

8. कवीने मधमाशीला ‘उद्योगी मोठी’ असे का म्हटले आहे?

  • A. ती खूप मोठी आहे म्हणून
  • B. ती खूप काम करते म्हणून
  • C. ती खूप मध गोळा करते म्हणून
  • D. ती आळशी नाही म्हणून

Difficulty: Average

9. जीवनात काय मिळता घ्यावे असे कवी म्हणतो?

  • A. पैसा
  • B. थोडे ज्ञान
  • C. थोडा गुण
  • D. वस्तू

Difficulty: Easy

10. मिळालेल्या गुणाचा साठा कसा करावा?

  • A. कधीतरी
  • B. नित्य (रोज)
  • C. गरज पडल्यास
  • D. थोडा थोडा

Difficulty: Average

11. ‘चित्ती’ या शब्दाचा अर्थ काय?

  • A. मनात
  • B. डोक्यात
  • C. शरीरात
  • D. घरात

Difficulty: Easy

12. ‘खपते’ या शब्दाचा अर्थ काय?

  • A. बसते
  • B. झोपते
  • C. राबते, श्रम घेते
  • D. खेळते

Difficulty: Easy

13. ‘तिजला’ या शब्दाचा अर्थ काय?

  • A. त्याला
  • B. तिला
  • C. त्यांना
  • D. आपल्यासाठी

Difficulty: Easy

14. मधमाशीच्या उद्योगातून कवी कोणता संदेश देऊ इच्छितो?

  • A. आळस करणे चांगले आहे
  • B. नेहमी काम करत राहावे
  • C. फक्त मध गोळा करावा
  • D. थंडी-ऊन टाळावे

Difficulty: Average

15. ‘थोडा म्हणूनी मुळी न रुसते’ या ओळीतून मधमाशीचा कोणता गुण दिसतो?

  • A. लोभीपणा
  • B. समाधानी वृत्ती
  • C. रागीटपणा
  • D. आळशीपणा

Difficulty: Difficult

II. एका वाक्यात उत्तरे द्या: (1 गुण)

1. मधमाशी सकाळी उठून काय करते?

Difficulty: Easy

2. मधमाशीला कोणता गुण ठाऊक नाही?

Difficulty: Easy

3. मधमाशी मध कसा साठविते?

Difficulty: Easy

4. कवीने मधमाशीला कसे म्हटले आहे?

Difficulty: Easy

5. आपल्याला कशाचा साठा नित्य करावा असे कवी म्हणतो?

Difficulty: Easy

6. ‘चित्ती’ या शब्दाचा अर्थ लिहा.

Difficulty: Easy

III. दोन-तीन वाक्यांत उत्तरे द्या: (2-3 गुण)

1. मधमाशीच्या उद्योगातून आपल्याला काय शिकायला मिळते?

Difficulty: Average

2. ‘आळस तिजला ठाऊक नाहीं’ या ओळीचा अर्थ तुमच्या शब्दात स्पष्ट करा.

Difficulty: Average

3. मधमाशीच्या कोणत्या गुणांमुळे ती ‘उद्योगी मोठी’ आहे असे कवीला वाटते?

Difficulty: Average

4. कवीने ‘थोडाही गुण मिळता घ्यावा, साठा त्याचा नित्य करावा’ असे का म्हटले आहे?

Difficulty: Difficult

5. मिळालेला गुण कोणाला शिकवावा असे कवी म्हणतो?

Difficulty: Easy

IV. रिकाम्या जागा भरा:

1. उठुनी सकाळी ती मधमाशी जाते की मध _________.

Difficulty: Easy

2. आळस तिजला ठाऊक नाहीं _________ ती खपते पाही.

Difficulty: Easy

3. थंडी ऊन म्हणेना कांही _________ मोठी.

Difficulty: Easy

4. गोडगोड मध निपटुनि घेते थोडा म्हणूनी मुळी न _________.

Difficulty: Average

5. साठवुनी तो जपुनि ठेविते _________ मोठी.

Difficulty: Easy

6. थोडाही गुण मिळता _________.

Difficulty: Easy

7. कोणालाही तो शिकवावा ठेवा हे _________.

Difficulty: Easy

V. जोड्या जुळवा:

1. शब्दांचे अर्थ जुळवा:

अ गटब गट
1. तिजलाa. मनामध्ये
2. खपतेb. तिला
3. चित्तीc. राबते, श्रम घेते

Difficulty: Easy

2. योग्य जोड्या जुळवा:

अ गटब गट
1. मधमाशीचा गुणa. आळस
2. मधमाशीला ठाऊक नाहीb. थेंबे थेंबे
3. मध साठवण्याची पद्धतc. उद्योगी

Difficulty: Average

VI. कवितेच्या ओळी पूर्ण करा:

1. उठुनी सकाळी ती मधमाशी जाते की मध मिळवायासी _________ ।।1 ।।

Difficulty: Easy

2. आळस तिजला ठाऊक नाहीं सर्वदिवस ती खपते पाही _________ उद्योगी मोठी ।। 2 ।।

Difficulty: Average

3. गोडगोड मध निपटुनि घेते थोडा म्हणूनी मुळी न रुसते _________ उद्योगी मोठी ॥3 ॥

Difficulty: Average

4. थोडाही गुण मिळता घ्यावा साठा त्याचा नित्य करावा _________ हे चित्ती ।।4।।

Difficulty: Easy

VII. योग्य/अयोग्य लिहा:

1. मधमाशीला आळस आवडतो.

Difficulty: Easy

2. मधमाशी फक्त उन्हाळ्यात काम करते.

Difficulty: Easy

3. मधमाशी थेंबे थेंबे मध साठवते.

Difficulty: Easy

4. मिळालेला गुण कोणालाही शिकवू नये.

Difficulty: Average

उत्तरसूची

I. बहुपर्यायी प्रश्न :

  1. B. मध
  2. B. थेंबे थेंबे
  3. B. आळस
  4. B. खपते (राबते)
  5. C. थंडी आणि ऊन दोन्ही
  6. B. रुसत नाही
  7. C. जपुनि ठेविते
  8. B. ती खूप काम करते म्हणून
  9. C. थोडा गुण
  10. B. नित्य (रोज)
  11. A. मनात
  12. C. राबते, श्रम घेते
  13. B. तिला
  14. B. नेहमी काम करत राहावे
  15. B. समाधानी वृत्ती

II. Answer in one sentence (एका वाक्यात उत्तरे):

  1. मधमाशी सकाळी उठून मध मिळवण्यासाठी जाते.
  2. मधमाशीला आळस ठाऊक नाही.
  3. मधमाशी थेंबे थेंबे मध साठवते.
  4. कवीने मधमाशीला ‘उद्योगी मोठी’ म्हटले आहे.
  5. कवी म्हणतो की आपल्याला गुणांचा साठा नित्य करावा.
  6. ‘चित्ती’ या शब्दाचा अर्थ ‘मनात’ असा आहे.

III. दोन-तीन वाक्यांत उत्तरे लिहा.:

  1. मधमाशीच्या उद्योगातून आपल्याला कठोर परिश्रम करण्याचे, आळस न करण्याचे आणि थोडे थोडे करून चांगले गुण किंवा ज्ञान जमा करण्याचे महत्त्व शिकायला मिळते. तसेच, समाधानी राहणे आणि आपल्याकडे असलेले गुण इतरांना शिकवणे हे देखील मधमाशीकडून शिकायला मिळते.
  2. ‘आळस तिजला ठाऊक नाहीं’ या ओळीचा अर्थ असा आहे की मधमाशीला आळस म्हणजे काय हे माहीतच नाही. ती कधीही आळशी नसते, तर नेहमीच आपल्या कामात मग्न असते आणि सतत श्रम करत असते.
  3. मधमाशी दिवसभर थंडी-वाऱ्याची किंवा उन्हाची पर्वा न करता सतत काम करते. ती थोडा मध मिळाला तरी रुसत नाही, तर तो थेंबे थेंबे साठवून जतन करते. तिच्या या सतत काम करण्याच्या आणि साठवणूक करण्याच्या गुणांमुळे कवीला ती ‘उद्योगी मोठी’ वाटते.
  4. कवीने असे म्हटले आहे कारण जीवनात कोणतेही चांगले गुण किंवा ज्ञान थोडे जरी मिळाले, तरी ते लगेच आत्मसात करावे. मधमाशी जशी थेंबे थेंबे मध गोळा करते, त्याचप्रमाणे आपणही रोज थोडे थोडे ज्ञान किंवा गुण जमा करून त्याचा साठा वाढवत राहावा, कारण ते भविष्यात उपयोगी पडते.
  5. मिळालेला गुण कोणालाही शिकवावा, असे कवी म्हणतो. याचा अर्थ असा की आपल्याकडे असलेले ज्ञान किंवा चांगले गुण इतरांसोबत वाटून घ्यावे, जेणेकरून इतरांनाही त्याचा फायदा होईल.

IV. Fill in the blanks (रिकाम्या जागा भरा):

  1. मिळवायासी
  2. सर्वदिवस
  3. उद्योगी
  4. रुसते
  5. उद्योगी
  6. घ्यावा
  7. चित्ती

V. जोड्या जुळवा :

  1. 1-b, 2-c, 3-a
  2. 1-c, 2-a, 3-b

VI. कवितेच्या ओळी पूर्ण करा:

  1. थेंबे थेंबें साठवि त्यासी
  2. थंडी ऊन म्हणेना कांही
  3. साठवुनी तो जपुनि ठेविते
  4. कोणालाही तो शिकवावा

VII. Write True or False (योग्य/अयोग्य लिहा):

  1. अयोग्य
  2. अयोग्य
  3. योग्य
  4. अयोग्य

Join WhatsApp Channel Join Now
Telegram Group Join Now
Share with your best friend :)