नवोदय विद्यालयांतर्गत विद्यार्थ्यांची निवड ही प्रवेश परीक्षेद्वारे केली जाते. ही परीक्षा मुख्यतः इयत्ता 5 वीच्या विद्यार्थ्यांसाठी असते. या शाळांमध्ये विद्यार्थ्यांना उच्च दर्जाचे शिक्षण, गुणवत्ता आधारित शिक्षण, तसेच विविध क्रिया आणि कला कौशल्यांमध्ये सहभाग घेण्याची संधी दिली जाते.
नवोदय विद्यालये पूर्णतः केंद्रीय सरकारद्वारे चालविली जातात आणि त्यासाठी “नवोदय विद्यालय समिती” ही जबाबदार आहे. या शाळांचे प्रमुख वैशिष्ट्य म्हणजे विद्यार्थ्यांना शिक्षणासाठी कोणत्याही प्रकारचे शुल्क भरावे लागत नाही. राहण्याची सोय, भोजन आणि अभ्यास साहित्य सर्व विनामूल्य उपलब्ध करून दिले जाते.
नवोदय सराव परीक्षा: इयत्ता 6वी विषय मराठी
नवोदय विद्यालय समिती (NVS) दरवर्षी इयत्ता 6वीसाठी प्रवेश परीक्षा आयोजित करते, ज्यामध्ये मराठी विषयाचा सराव खूप महत्त्वाचा आहे. मराठी विषयामध्ये भाषा समज, उताऱ्याचे वाचन, व्याकरण आणि शब्दसंग्रहावर आधारित प्रश्न विचारले जातात.
मराठी विषयाची वैशिष्ट्ये:
- उताऱ्यावर आधारित प्रश्न:
विद्यार्थ्यांना दिलेला उतारा वाचून त्यावर आधारित प्रश्नांची उत्तरे द्यावी लागतात.यामुळे वाचन कौशल्य आणि तर्कशक्ती वाढते. - व्याकरण:
- नाम, सर्वनाम, विशेषण, क्रियापद यांचा अभ्यास करणे.
- वाक्यरचना, वाक्यप्रकार ओळखणे.
- शब्दसंग्रह:
- समानार्थी शब्द, विरुद्धार्थी शब्द, म्हणी आणि त्यांचा अर्थ याचा अभ्यास आवश्यक आहे.
तयारीसाठी टिप्स:
- दररोज 1-2 उतारे वाचून त्यावरील प्रश्नांची उत्तरे लिहा.
- व्याकरणाचे नियम समजून घ्या आणि सराव प्रश्न सोडवा.
- नवीन शब्द शिकून त्याचा उपयोग वाक्यांमध्ये करा.
- पूर्वीच्या प्रश्नपत्रिकांचा सराव करा.
नवोदय सराव परीक्षेसाठी मराठी विषयाचा नियमित अभ्यास केल्यास विद्यार्थ्यांचा आत्मविश्वास वाढेल आणि परीक्षेत चांगले गुण मिळवता येतील.
नवोदय सराव परीक्षा उतारा वाचन -5
नवोदय सराव परीक्षा: इयत्ता 6वी मराठी उतारा व उत्तरे
या ब्लॉगमध्ये नवोदय विद्यालय सराव परीक्षेसाठी इयत्ता 6वीच्या विद्यार्थ्यांसाठी मराठी उताऱ्याच्या सराव प्रश्नांचा समावेश केला आहे. विद्यार्थ्यांना उतारा वाचून विचारलेल्या प्रश्नांची उत्तरे देण्याचा सराव करता येईल. हा ब्लॉग परीक्षेची तयारी अधिक परिणामकारक करण्यासाठी उपयुक्त ठरेल. मराठी भाषा आणि तर्कशक्ती या दोन्ही गोष्टींचा विकास करण्यासाठी या प्रश्नोत्तरांचा अभ्यास निश्चितच फायदेशीर ठरेल.
खालील उतारा काळजीपूर्वक वाचा आणि त्यानंतरच्या प्रश्नांची उत्तरे द्या.
लिंबू हा आरोग्यासाठी खूप उपयुक्त असा फळ आहे. लिंबाच्या रसामध्ये जीवनसत्त्व C भरपूर प्रमाणात असते. उन्हाळ्यात लिंबूपाण्याचे सेवन केल्याने शरीराला उष्णतेपासून संरक्षण मिळते. लिंबू औषधी उपयोगासाठीसुद्धा वापरला जातो. लिंबाचा रस डोकेदुखी कमी करण्यासाठी, ताप झाल्यास शरीराला थंडावा देण्यासाठी उपयुक्त असतो. याशिवाय, लिंबाच्या सालीचा उपयोग त्वचा चमकदार ठेवण्यासाठी होतो. लिंबाच्या पानांचा रस काढून तो कडवट असतो, पण याचा उपयोग जखमांवर लावल्यास जखम लवकर भरून येते. लिंबाच्या फळाचा उपयोग केवळ अन्नामध्येच नव्हे, तर सौंदर्यप्रसाधनांमध्येही होतो. लिंबाच्या झाडाला धार्मिक महत्त्व आहे, आणि विविध सणांमध्ये लिंबाचा वापर केला जातो. लिंबाच्या रसात अँटीऑक्सिडंट घटक असल्यामुळे रोगप्रतिकारक शक्ती वाढते. पाण्यात लिंबू आणि मध घालून घेतल्यास पचनक्रिया सुधारते. लिंबू नैसर्गिक स्वच्छता राखण्यासाठीही वापरले जाते. त्यामुळेच लिंबू फळांमध्ये महत्त्वाचा ठरतो.
वरील उतारा काळजीपूर्वक वाचून झाल्यावर त्यावर आधारित खालील प्रश्नांची उत्तरे देण्याचा प्रयत्न करा.
Results
#1. . लिंबामध्ये कोणते जीवनसत्त्व जास्त प्रमाणात असते?
#2. लिंबूपाणी कोणत्या ऋतूत शरीरासाठी उपयुक्त ठरते?
#3. लिंबाच्या रसाचा उपयोग कशासाठी होतो?
#4. . लिंबाच्या रसाने कोणती शक्ती वाढते?
#5. लिंबाचा उपयोग कोणत्या प्रकारे स्वच्छतेसाठी होतो?
जवाहर नवोदय विद्यालय प्रवेश परीक्षा ऑनलाइन चाचणी
नवोदय विद्यालय –
नवोदय विद्यालय योजना ही 1986 च्या राष्ट्रीय शिक्षण धोरणांतर्गत सुरू करण्यात आली. ग्रामीण भागातील गुणवंत विद्यार्थ्यांना दर्जेदार शिक्षण विनामूल्य मिळावे, यासाठी या निवासी शाळांची स्थापना करण्यात आली. या योजनेमागचा मुख्य उद्देश ग्रामीण भागातील मुलांमधील कौशल्ये आणि प्रतिभा ओळखून त्यांना प्रोत्साहन देणे हा आहे.
नवोदय विद्यालयांतर्गत विद्यार्थ्यांची निवड ही प्रवेश परीक्षेद्वारे केली जाते. ही परीक्षा मुख्यतः इयत्ता 5 वीच्या विद्यार्थ्यांसाठी असते. या शाळांमध्ये विद्यार्थ्यांना उच्च दर्जाचे शिक्षण, गुणवत्ता आधारित शिक्षण, तसेच विविध क्रिया आणि कला कौशल्यांमध्ये सहभाग घेण्याची संधी दिली जाते.
नवोदय विद्यालये पूर्णतः केंद्रीय सरकारद्वारे चालविली जातात आणि त्यासाठी “नवोदय विद्यालय समिती” ही जबाबदार आहे. या शाळांचे प्रमुख वैशिष्ट्य म्हणजे विद्यार्थ्यांना शिक्षणासाठी कोणत्याही प्रकारचे शुल्क भरावे लागत नाही. राहण्याची सोय, भोजन आणि अभ्यास साहित्य सर्व विनामूल्य उपलब्ध करून दिले जाते.
या योजनामुळे ग्रामीण विद्यार्थ्यांना शहरी विद्यार्थ्यांशी स्पर्धा करण्याची संधी मिळाली आहे. शिक्षण क्षेत्रातील ही योजना एक आदर्श उदाहरण आहे, ज्यामुळे भारतातील अनेक विद्यार्थ्यांचे जीवन उजळले आहे. नवोदय विद्यालय योजना ही ग्रामीण शिक्षणाच्या प्रगतीसाठी एक महत्त्वाचा टप्पा मानली जाते.
जवाहर नवोदय विद्यालय प्रवेश परीक्षेचे स्वरूप
ही परीक्षा 5 वीच्या विद्यार्थ्यांसाठी घेतली जाते. प्रश्नपत्रिका 100 गुणांची असते आणि ती सोडवण्यासाठी 2 तासांचा कालावधी दिला जातो. गुणांची विभागणी पुढीलप्रमाणे आहे:
1) मानसिक क्षमता चाचणी
या विभागात 10 भाग असतात, प्रत्येक भागात 4 प्रश्न असतात. यामध्ये एकूण 40 प्रश्न विचारले जातात, जे प्रामुख्याने आकृती आणि विश्लेषणावर आधारित असतात. प्रत्येक प्रश्नासाठी आवश्यक सूचना दिलेल्या असतात.
2) अंकगणित
या विभागात अंकगणिताच्या मुलभूत तत्त्वांवर आधारित 20 प्रश्न विचारले जातात, जे 25 गुणांचे असतात. यामध्ये बेरीज, वजाबाकी, गुणाकार, भागाकार, आकडेमोड यांसारखे विषय येतात.
3) भाषा
भाषा विभागात 20 प्रश्न असतात, जे 25 गुणांचे असतात. यामध्ये वाचन आणि आकलन कौशल्य तपासले जाते. 4 परिच्छेद दिले जातात, ज्यावर आधारित प्रश्न सोडवावे लागतात.
प्रवेश परीक्षेची तयारी कशी कराल?
- मानसिक क्षमता चाचणीसाठी नियमित सराव करा.
- अंकगणिताचे सराव प्रश्न सोडवा.
- वाचन आणि आकलन सुधारण्यासाठी मराठी आणि इंग्रजीतील परिच्छेद वाचा आणि त्यावर आधारित प्रश्न सोडवा.
