8th SCIENCE ONLINE TEST LESSON 9.Friction घर्षण

कर्नाटक 8वी विज्ञान NMMS सराव चाचणी

इयत्ता – आठवी

विषय – विज्ञान 

माध्यम – मराठी 

भाग – 1

स्वाध्याय 

9 घर्षण

9. Friction

NMMS अंतर्गत विद्यार्थ्यांची शैक्षणिक गुणवत्ता तपासण्यासाठी विज्ञान विषयातील सराव चाचण्यांचे महत्त्व आहे. 8वीच्या विद्यार्थ्यांसाठी कर्नाटक बोर्डाच्या विज्ञान अभ्यासक्रमावर आधारित NMMS सराव चाचणी हा अभ्यासात भर घालणारा उपयोगी स्रोत आहे.

काय समाविष्ट आहे?

• NMMS च्या परीक्षेचे स्वरूप आणि महत्त्व.
• 8वी विज्ञान विषयातील महत्त्वाचे टॉपिक्स.
• सराव चाचणीचा उपयोग आणि विद्यार्थ्यांना त्यातून मिळणारे फायदे.

विद्यार्थ्यांसाठी फायदे:

• NMMS परीक्षेची तयारी सोपी होईल.
• विज्ञानातील महत्त्वाच्या संकल्पना अधिक चांगल्या प्रकारे समजतील.
• परीक्षेतील वेगवेगळ्या प्रकारच्या प्रश्नांना सामोरे जाण्याची तयारी होईल.

सराव चाचणी मिळवण्यासाठी लिंक:
विद्यार्थ्यांनी अधिकाधिक सराव करून NMMS परीक्षेत यशस्वी होण्यासाठी ब्लॉग वाचावा आणि दिलेल्या लिंकवरून चाचणी डाऊनलोड करावी. CLICK HERE

NMMS मध्ये चांगले गुण मिळवण्यासाठी आणि शिष्यवृत्ती पात्रता साधण्यासाठी हा ब्लॉग विद्यार्थी, पालक आणि शिक्षकांसाठी मार्गदर्शक ठरेल.

कर्नाटक राज्य पाठ्यक्रमातील 8वीच्या विज्ञान विषयातील घटकांवर आधारित ऑनलाईन सराव चाचणी विद्यार्थ्यांना NMMS व इतर परीक्षेच्या तयारीसाठी अधिक उपयुक्त आहेत.

प्रश्न सोप्या आणि आकर्षक पद्धतीने मांडलेले आहेत जेणेकरून विद्यार्थ्यांना आत्मविश्वास मिळेल आणि अभ्यासात रुची निर्माण होईल.प्रत्येक घटकावर आधारित बहुपर्यायी प्रश्न (MCQs)प्रश्नांचा समावेश आहे, ज्यामुळे विद्यार्थ्यांना परीक्षेची तयारी व्यवस्थित करता येते.

NMMS EXAM COMPLETE GUIDE – CLICK HERE

NMMS EXAM QUESTION PAPERS PDF – CLICK HERE

8TH CLASS TEXTBOOK SOLUTIONS ALL SUBJECTS – CLICK HERE

ही ऑनलाईन सराव चाचणी नियमितपणे सोडवून विद्यार्थ्यांनी आपल्याला अवघड वाटणाऱ्या घटकांचा अभ्यास करावा आणि त्यात सुधारणा करावी.तसेच शाळेत घेण्यात येणाऱ्या सत्र आणि वार्षिक परीक्षांसाठी ही ऑनलाईन सराव चाचणी खूप उपयुक्त ठरते.

NMMS पेपर-1- मानसिक क्षमता चाचणी:- (मानसिक क्षमता चाचणी -MAT)

या पेपरमध्ये 90 बहुपर्यायी प्रश्न असतील.प्रत्येक प्रश्नाला एक गुण याप्रमाणे 90 गुण असतील.या प्रश्नपत्रिकेत विद्यार्थ्यांच्या तर्क,विश्लेषण,संश्लेषण इत्यादी क्षमता मोजता येतील असे प्रश्न असतील.

NMMS पेपर-2- Scholastic Aptitude Test -SAT

या पेपरमध्ये 90 गुणांसाठी एकूण ९० बहुपर्यायी प्रश्न असतील. यापैकी 35 प्रश्न विज्ञान (भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र आणि जीवशास्त्र),35 प्रश्न समाज विज्ञान (इतिहास, भूगोल, राज्यशास्त्र, अर्थशास्त्र, समाजशास्त्र आणि व्यवसाय अभ्यास) आणि 20 प्रश्न गणित विषयाचे असतील.

इयत्ता – आठवी

विषय – विज्ञान 

माध्यम – मराठी 

भाग – 1

स्वाध्याय 

9 घर्षण

9. Friction

पाठातील महत्वाचे अंश –

प्रकरण 9: घर्षण (Friction) साठी परीक्षेची तयारीसाठी महत्त्वाचे मुद्दे

1. घर्षणाची संकल्पना
   • दोन पृष्ठभागांमधील चढउतारांमुळे निर्माण होणारे विरोधी बल म्हणजे घर्षण.
   • घर्षण नेहमी लागू केलेल्या बलाच्या विरुद्ध कार्य करते.
2. घर्षणाचे प्रकार
   • गतीहीन घर्षण (Static Friction): वस्तू हालण्यापूर्वी लागणारे घर्षण.
   • घसरते घर्षण (Sliding Friction): वस्तू सरकताना लागणारे घर्षण.
   • फिरते घर्षण (Rolling Friction): वस्तू घरंगळताना लागणारे घर्षण.
   • प्रवाही घर्षण (Fluid Friction): द्रव किंवा वायूमधून वस्तू हालचाल करताना निर्माण होणारे घर्षण.
3. घर्षणावर परिणाम करणारे घटक
   • पृष्ठभागाचा गुळगुळीतपणा/खडबडीतपणा.
   • पृष्ठभागांवर लागू केलेला दाब.
   • संपर्क पृष्ठभागाचे क्षेत्रफळ.

1. घर्षणाची फायदे
   • वाहनांच्या चाकांना रस्त्यावर गतीमान ठेवते.
   • वस्तू हाताळण्यासाठी आवश्यक पकड मिळवून देते.
   • लेखनासाठी पेन/खडूचा वापर शक्य होतो.
   • बांधकामासाठी आवश्यक आधार प्रदान करते.
2. घर्षणाची तोटे
   • यंत्रे झिजणे व उष्णता निर्माण होणे.
   • उर्जेचा अपव्यय होणे.
3. घर्षण कमी करण्याचे उपाय
   • वंगण वापरणे (तेल, ग्रीस, ग्राफाईट).
   • चाके किंवा बॉल बेअरिंगचा वापर.
   • प्रवाही माध्यमातून हालचालीसाठी विशिष्ट आकार (पक्षी, विमान).
4. घर्षण वाढविण्याचे उपाय
   • बुटांचे खाचदार तळवे व टायरचे नक्षीकाम.
   • क्रीडा प्रकारात पावडरचा वापर (जसे कबड्डी, जिम्नॅस्टिक).
   • ब्रेक सिस्टीममध्ये घर्षण पॅडचा उपयोग.
5. घर्षणामुळे उष्णता निर्मितीची उदाहरणे
   • हात एकमेकांवर घासल्यावर उष्णता निर्माण होते.
   • मिक्सरची भांडी गरम होणे.
   • आगकाडी पेटवताना.
6. प्रवाही घर्षण (Fluid Friction)
   • द्रव आणि वायूमधील हालचालीमुळे निर्माण होणारे घर्षण.
   • प्रवाही घर्षण कमी करण्यासाठी विशिष्ट आकाराचा उपयोग (पक्षी, माशांचे शरीर).

1. महत्त्वाचे वैज्ञानिक उपकरणे व क्रिया
   • स्प्रिंग तराजू: बल मोजण्यासाठी.
   • उपक्रम: पृष्ठभागाचा गुळगुळीतपणा आणि घर्षणाचा अभ्यास.

आकृतींचा अभ्यास

• आकृती 9.1: घसरून पडण्याचे उदाहरण.
• आकृती 9.2: घर्षण बलाचे कार्य.
• आकृती 8.13: वंगणाचे कार्य.
• आकृती 8.16: बॉल बेअरिंगद्वारे घर्षण कमी करणे.
• आकृती 8.17: पक्षी आणि विमानाच्या आकारातील साम्य.

परिभाषा

• घर्षण (Friction)
• प्रवाही घर्षण (Fluid Friction)
• औढणे (Drag)
• बॉल बेअरिंग (Ball Bearing)

ऑनलाईन सराव चाचणी