लाल बहादुर शास्त्री: एक महान नेता
भारताचे दुसरे पंतप्रधान
लाल बहादूर शास्त्री हे भारताचे दुसरे पंतप्रधान होते. त्यांचा जन्म 2 ऑक्टोबर 1904 रोजी उत्तर प्रदेशातील मुगलसराय येथे झाला.बालपणापासूनच त्यांच्या मनात देशसेवेची भावना रुजली होती. महात्मा गांधींच्या विचारांनी प्रेरित होऊन त्यांनी स्वातंत्र्य चळवळीत सक्रियपणे भाग घेतला.
स्वातंत्र्य लढातील योगदान –
स्वातंत्र्य लढ्यात त्यांनी अनेक वेळा तुरुंगवास भोगला. ब्रिटिश राजवटीविरुद्धच्या लढ्यात त्यांनी दाखवलेले धैर्य आणि दृढता यांचे सर्वांनाच कौतुक होते. स्वातंत्र्यानंतर ते काँग्रेस पक्षात सक्रिय होते आणि देशाच्या विविध पदांवर काम पाहत होते.
पंतप्रधान म्हणून कामगिरी –
1964 मध्ये पंडित जवाहरलाल नेहरू यांच्या निधनानंतर ते भारताचे पंतप्रधान बनले. त्यांच्या कार्यकाळात त्यांनी देशाच्या विकासासाठी अनेक महत्त्वपूर्ण निर्णय घेतले. ‘जय जवान, जय किसान’ हा त्यांचा लोकप्रिय नारा आजही प्रेरणादायी आहे. त्यांनी भारताची आर्थिक स्थिती सुधारण्यासाठी अनेक योजना राबवल्या. 1965 च्या भारत-पाकिस्तान युद्धात भारताने मिळवलेली विजय त्यांच्या नेतृत्वाचेच फळ होते.
हरित क्रांती आणि श्वेत क्रांती –
लाल बहादूर शास्त्री यांनी भारतात हरित क्रांती आणि श्वेत क्रांती यांना प्रोत्साहन दिले. यामुळे देशाची अन्नधान्य उत्पादन क्षमता वाढली आणि दुधापाण्याची उपलब्धताही वाढली.
ताश्कंद करार –
1966 मध्ये ताश्कंद येथे पाकिस्तानच्या राष्ट्राध्यक्ष अयुब खान यांच्यासोबत युद्धविराम करारावर स्वाक्षरी करण्यासाठी गेले होते. परंतु त्यांचे अचानक निधन झाले.
एक महान नेता –
लाल बहादूर शास्त्री हे एक महान नेता होते. त्यांच्या साधेपणा, ईमानदारी आणि देशप्रेमामुळे ते लोकांच्या मनात आजही जिवंत आहेत. त्यांचे योगदान भारताच्या इतिहासात सदैव सुवर्णाक्षरांनी लिहून ठेवले जाईल.
लाल बहादुर शास्त्री यांचे काही महत्त्वपूर्ण योगदान: –
* स्वातंत्र्य लढ्यातील सक्रिय सहभाग
* भारताचे दुसरे पंतप्रधान
* ‘जय जवान, जय किसान’ हा लोकप्रिय नारा
* हरित क्रांती आणि श्वेत क्रांतीला प्रोत्साहन
* 1965 च्या भारत-पाकिस्तान युद्धात भारताचा विजय
नोट: ही माहिती सामान्य ज्ञानासाठी आहे. अधिक तपशीलवार माहितीसाठी तुम्ही इतर स्त्रोतांचाही संदर्भ घेऊ शकता.