सेतूबंध म्हणजे काय?
सद्या शिकण्यास आवश्यक अध्ययनांश किंवा अध्ययन निष्पत्तीस संबंधीत पूरक अध्ययन सामर्थ्य किंवा अध्ययनांश जोडणे.मुलांची शिकण्याची पातळी, त्यांची क्षमता ओळखणे आणि त्यांना पुढील शिक्षणासाठी तयार करणे हा एक क्रियाकलाप आहे. थोडक्यात मुलांनी जे शिकले आहे आणि जे शिकत आहेत त्यात परस्परसंबंध निर्माण करणे म्हणजे सेतुबंध म्हणता येईल.
सेतुबंध कधी करता येईल?
शैक्षणिक वर्षाच्या सुरुवातीला कौशल्ये वाढवण्यासाठी सेतुबंध –
शैक्षणिक वर्षाच्या सुरूवातीला दीर्घ सुट्टीतून शाळेत परत आलेल्या विद्यार्थ्यामध्ये पूर्वी आत्मसात केलेली कौशल्ये किती अवघड आहेत?कोणती कौशल्ये आत्मसात केलेली नाहीत? पुढील अध्ययनांशास पूरक सामर्थ्ये कोणकोणती?
हे सर्व लक्षात घेऊन या आधी आत्मसात केलेल्या क्षमतांना पुढे आत्मसात करण्यास आवश्यक असलेल्या क्षमतांमध्ये विलीन करण्याची प्रक्रिया शैक्षणिक वर्षाच्या सुरुवातीची प्रक्रिया म्हणजे सेतुबंध.
सेतुबंध का करावा? (Importance of bridge course)
जसे आपण सर्व जाणतो की कोणतेही अध्ययन एकसमान नसते.जरी पाठ्यपुस्तक,वर्ग,शिकवण्याची पद्धत आणि शिक्षक एकच असले तरी वेगवेगळ्या कारणांमुळे शिकणे सारखे नसते.शक्य तितक्या समान शिक्षणाची निर्मिती करणे हे शिक्षणाचे ध्येय आहे.तर मग एकसमान शिक्षण निर्माण करण्यासाठी काय केले पाहिजे? कोण कोणत्या गतीने शिकू शकेल?कोण शिकण्यात मागे आहे?ते का मागे पडत आहेत? कसे आणि किती मागे?अशा प्रश्नांची उत्तरे शोधावी लागतील.वर्षाच्या सुरुवातीला अनेक समस्या असतात ज्या लहान चाचणी, घटक चाचणी,तोंडी प्रश्न, विद्यार्थ्यांच्या मनोवृत्तीचे निरीक्षण अशा उपायांनी ओळखता येतात.
मुलांनी उन्हाळ्याच्या सुट्ट्या मजेत घालवल्या आणि शाळेत आली.मुले जसजसे नवीन शिकतात तसतसे जुने विसरतात. ही एक मानसशास्त्रीय वस्तुस्थिती आहे. ही एक मानसशास्त्रीय वस्तुस्थिती आहे.मुले जे काही शिकतात ते सर्व त्यांच्या लक्षात राहत नाही. मुलांनी जे शिकले,विसरले आणि जे उरते ते शिक्षण असे आपण समजून घेतले पाहिजे.अशावेळी पूर्वी शिकलेला विषय आणि आता शिकायचा विषय यांचा परस्परसंबंध निर्माण करावा लागतो.सेतुबंधासारख्या प्रक्रियेतून हे काम पूर्ण होत असते.हे अत्यंत शास्त्रीय आहे.
सेतुबंध अपेक्षित अध्ययन सामर्थ्य यादी
इयत्ता – पाचवी विषय – गणित
1. विद्यार्थी स्थानमूल्यांचा वापर करून 0 ते 9999 मधील संख्या वाचतात आणि संख्यांची तुलना करतात.
2. दशांश/दशांश नसलेल्या दैनंदिन जीवनाशी संबंधित समस्या सोडवणे. ( बेरीज 9999 पेक्षा जास्त नसावी)
3. दैनंदिन जीवनाशी संबंधित दशांश/दशांश नसलेल्या वजाबाकीवरील समस्या सोडवणे. (9999 पेक्षा जास्त नसावा)
4. दैनंदिन जीवनाशी संबंधित 3 अंकी संख्येचा 1 अंकी संख्येने गुणाकार करणे. (दशांश / दशांश नसलेले गुणलब्ध 9999 पेक्षा जास्त नाही.
5. अपूर्णांकाचा अंश आणि छेद ओळखणे.अपूर्णांक वाचणे आणि सममूल्य अपूर्णांक लिहिणे.
6. द्विमितीय आणि त्रिमितीय समतल आकृत्या व घनाकृती ओळखणे आणि त्यांना नाव देणे. वर्तुळ काढून त्याचा मध्य,त्रिज्या आणि व्यास ओळखणे.
7. द्विमितीय आकृत्यांची परिमिती शोधतो.
8. दैनंदिन जीवनाशी संबंधित, लांबी, वजन वेळ आणि पैशाशी संबंधित समस्या योग्य परिमाण वापरून मोजणे.
9. संख्या,नमुना ओळखणे आणि विस्तार करणे.
10. स्तंभालेखातील माहितीचे निरीक्षण करून विश्लेषण करणे आणि दिलेल्या माहितीसाठी स्तंभालेख काढणे.