2023-24
वर्षासाठी प्रतिभा कारंजी/कलोत्सव कार्यक्रम स्पर्धा व नियम -:
2002 पासून प्रतिभा कारंजी स्पर्धा आयोजित
केली जात असून हा कार्यक्रम शैक्षणिक क्षेत्रातील कलांना प्रोत्साहन देऊन शालेय
विद्यार्थ्यांमधील कलात्मक प्रतिभा आणि सर्जनशील कौशल्ये बाहेर आणण्यासाठी एक
उत्तम व्यासपीठ आहे. राज्य क्षेत्राचे 2023-24
संदर्भित आदेश/पत्रांनुसार चालू राहिले
प्रकल्प
कार्यक्रमांतर्गत,शासकीय,अनुदानित आणि विनाअनुदानित शाळेतील
मुलांसाठी (इयत्ता 1 ते 10) सांस्कृतिक आणि शैक्षणिक स्पर्धा आणि
इयत्ता 08 ते 12 वीच्या विद्यार्थ्यांसाठी कलोत्सव स्पर्धा
आयोजित करण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे.स्पर्धा आयोजित करण्याची प्रक्रिया
परिशिष्ट-1, 2, 3 आणि 4 मध्ये स्पष्ट केली आहे आणि त्यानुसार
शिक्षण विभागाचे उपनिर्देशक (प्रशासकीय) आणि (अभिवृद्धी),क्षेत्र शिक्षणाधिकारी आणि सर्व स्तरावरील
अधिकाऱ्यांना सूचना देण्यात आल्या आहेत.समाजाच्या सहकार्याने स्थानिक उत्सवाचे
आयोजन करणे.
स्पर्धेचे वेळापत्रक आणि स्पर्धेचे नियम:
मुलांच्या सर्वांगीण
विकासाला आधार देणारा हा एक महत्त्वाचा कार्यक्रम आहे.त्यामुळे शालेय स्तरावर
जास्तीत जास्त मुलांना सहभागी होण्यासाठी प्रोत्साहित केले पाहिजे.
1 ते 7 वी पर्यंतच्या विद्यार्थ्यांना वैयक्तिक
विभागातील कोणत्याही 2 स्पर्धामध्ये
आणि सामूहिक विभागात कोणत्याही 1
विषयात भाग घेण्याची परवानगी आहे.हायस्कूलच्या विद्यार्थ्यांना केवळ वैयक्तिक
श्रेणीतील कोणत्याही 1 स्पर्धेत भाग
घेण्याची परवानगी आहे.
कोणत्याही वैयक्तिक आणि सामूहिक स्पर्धेत किमान 5 विद्यार्थी / 5 गट स्पर्धेत सहभागी झाले पाहिजेत आणि भाषा
अल्पसंख्याक स्पर्धांमध्ये किमान 3
विद्यार्थ्यांनी भाग घेतला पाहिजे.अन्यथा अशा स्पर्धा रद्द कराव्या.बक्षीस आणि
परिक्षकाची रक्कम सरकारी खात्याच्या शिर्षकामध्ये जमा करणे सर्व स्पर्धांना लागू
आहेत.
चित्रकला स्पर्धेसाठी रंग,ब्रश
इत्यादी स्पर्धकांनी आणावेत. तसेच आयोजकांनी
स्पर्धकांना समान आकाराचे ड्रॉइंग पेपर देणे आवश्यक आहे.
लोकनृत्य/कोलाटमध्ये वेशभूषा,वाद्य,गायन यामध्ये स्पर्धकांचा समावेश असावा.
लघु संगीत स्पर्धेसाठी फक्त कन्नड कवींनी रचलेली गाणी गायली
पाहिजेत.
क्ले मॉडेलिंगसाठी चिखल आयोजन समितीने दिले पाहिजेत.
रांगोळी स्पर्धेसाठी स्पर्धकांनी साहित्य स्वतः आणावे.
स्पर्धांच्या तारखा आणि इतर तपशील आधीच जाहीर करून सर्व
शाळांना याची कल्पना द्यावी जेणेकरून विद्यार्थी चांगली तयारी करून या संधीचा लाभ
घेऊ शकतील.कोणीही विद्यार्थी स्पर्धेपासून वंचित राहणार याची काळजी घ्यावी.
स्पर्धा पार पडल्यावर त्वरीत विजेत्यांची यादी विहित
तारखेच्या आत संबंधितांना पाठवावी.यामुळे पुढील स्पर्धा आयोजित करण्यासाठी उपयोग
होईल.
संगीत स्पर्धांच्या संदर्भात श्रुत वाद्य व्यतिरिक्त
कोणतेही वाद्य वापरण्यास परवानगी नाही.शास्त्रीय संगीतात ताल हाताने लावावा.
लोकनृत्यामध्ये लोकनृत्य शैलीचे सादरीकरण करण्यात यावे या
स्पर्धांमध्ये राज्यातील आदिवासी, लोककला व पारंपरिक कलांसह संगीत,नृत्य व
दृश्य कला सादर करण्यात याव्यात.उदा: नंदीकोलू,कुनित, पूजा कुनित, डोल्लू
कुनित,यक्षगान कला,गोरावरा
कुनिता ऐतिहासिक नाटक,वीरगासे,बायलता,भूत कोलू इत्यादींची निवड करावी.
पुढील स्पर्धेसाठी वैयक्तिक आणि गट स्पर्धांमध्ये प्रथम
स्थान मिळविणाऱ्या विद्यार्थी/संघाची निवड करावी.वरील सर्व नियम तालुका स्तर ते
जिल्हा स्तरापर्यंत आणि 3 विभागांसाठी देखील लागू असतील.
१ली ते ४थी – वैयक्तिक स्पर्धा
अ.नं. | वैयक्तिक स्पर्धा | स्पर्धक | विजेते (1st,2n,3rd) |
1. | कंठपाठ (कन्नड,इंग्रजी, हिंदी,संस्कृत,उर्दू,मराठी, तेलगु,तमिळ,तुळू, कोंकणी) | 10 | 30 |
2. | धार्मिक पठन (संस्कृत,अरेबिक) | 02 | 6 |
3. | लघु संगीत | 01 | 3 |
4. | वेशभूषा | 01 | 3 |
5. | कथाकथन | 01 | 3 |
6. | चित्रकला | 01 | 3 |
7. | अभिनय गीत | 01 | 3 |
8. | क्ले मॉडेलिंग | 01 | 3 |
9. | भक्ती गीत | 01 | 3 |
10. | आशुभाषण | 01 | 3 |
५वी ते ७वी
– वैयक्तिक स्पर्धा –
अ.नं. | वैयक्तिक स्पर्धा | स्पर्धक | विजेते (1st,2n,3rd) |
1. | कंठपाठ (कन्नड,इंग्रजी, हिंदी,संस्कृत,उर्दू,मराठी, तेलगु,तमिळ,तुळू, कोंकणी) | 10 | 30 |
2. | धार्मिक पठन (संस्कृत,अरेबिक) | 02 | 6 |
3. | लघु संगीत | 01 | 3 |
4. | वेशभूषा | 01 | 3 |
5. | कथाकथन | 01 | 3 |
6. | चित्रकला | 01 | 3 |
7. | अभिनय गीत | 01 | 3 |
8. | क्ले मॉडेलिंग | 01 | 3 |
9. | भक्ती गीत | 01 | 3 |
10. | आशुभाषण | 01 | 3 |
11. | कविता / पद्य वाचन | 01 | 3 |
12. | हास्य (कॉमेडी) | 01 | 3 |
8वी ते 12वी
– वैयक्तिक स्पर्धा –
अ.नं. | वैयक्तिक स्पर्धा | स्पर्धक | विजेते (1st,2n,3rd) |
1. | कंठपाठ (कन्नड,इंग्रजी, हिंदी,संस्कृत,उर्दू,मराठ, तेलगु,तमिळ,तुळू, कोंकणी) | 10 | 30 |
2. | धार्मिक पठन (संस्कृत,अरेबिक) | 02 | 6 |
3. | लोकगीत | 01 | 3 |
4. | भावगीत | 01 | 3 |
5. | भरतनाट्यम | 01 | 3 |
6. | वेशभूषा | 01 | 3 |
7. | चित्रकला | 01 | 3 |
8. | मिमिक्री | 01 | 3 |
9. | चर्चा स्पर्धा | 01 | 3 |
10. | रांगोळी | 01 | 3 |
11. | गझल | 01 | 3 |
12. | कविता / पद्य वाचन | 01 | 3 |
13. | हास्य (कॉमेडी) | 01 | 3 |
8वी ते 12वी
– सामुहिक स्पर्धा
अ.नं. | स्पर्धा | स्पर्धांची संख्या | विजेते (1st,2n,3rd) |
1. | लोकनृत्य | 01 | 06 |
2. | प्रश्नमंजुषा | 01 | 02 |
3. | कव्वाली | 01 | 06 |
परीक्षकांची नियुक्ती:
परीक्षकांची नियुक्ती ही एक आवश्यक बाब आहे. विद्यार्थ्यांच्या प्रतिभेला
न्याय देण्यासाठी ज्यांच्याकडे आपापल्या क्षेत्रातील उत्तम अनुभव आणि ज्ञान आहे
अशा परीक्षकांची नियुक्ती करावी.
परीक्षक हे स्पर्धकांचे नातेवाईक नसावेत किंवा ते एकाच शाळेतील शिक्षक
नसावेत.
शासकीय/अनुदानित शाळांमधील संगीत,नृत्य,नाटक, चित्रकला,
हस्तकला, विषयांसाठी
संबंधीत काम करणाऱ्या शिक्षकांची नियुक्ती करावी व असे शिक्षक उपलब्ध नसल्यास विषयाशी
संबंधित स्थानिक कलाकार आणि सेवानिवृत्त शिक्षकांची नियुक्ती करावी.
ज्या परीक्षकांचे जवळचे नातेवाईक/विद्यार्थी यानी स्पर्धेत भाग घेतलेला नाही
असे घोषणापत्र घ्यावे.
परीक्षकांची मीटिंग आयोजित करून स्पर्धेची मार्गदर्शक तत्त्वे,नियम व अटी आणि गुणांची यादी तयार करून गुण
विवरण तक्ता परीक्षकांना वितरित करावा.
स्पर्धेचे निरीक्षण पारदर्शकपणे करून सर्व स्पर्धेतील महत्त्वाचे मुद्दे
लक्षात घेऊन गुणदान करावे.
उदा: संगीतात – सूर,चाल,ताल,गीत
नृत्यात – ताल,भाव, नृत्य
नाटकात -शब्दरचना,हावभाव,मुद्रा,वेशभूषा इत्यादी
कार्यक्रम पूर्ण होईपर्यंत नियुक्त केलेल्या परीक्षकांना बदलता येणार नाही.
कोणत्याही स्पर्धेच्या निर्णयाबद्दल तक्रारी असल्यास परीक्षक समितीने योग्य
निर्णय घ्यावा.
स्पर्धा आयोजनाचे वेळापत्रक –
अ.नं. | स्तर | स्पर्धा घेण्याची अंतिम तारीख |
1 | शाळा स्तर | 16.08.2023 |
2 | क्लस्टर स्तर | 30.08.2023 |
3 | तालुका स्तर | 28.09.2023 |
4 | जिल्हा स्तर | नोव्हेंबर 2023 |
5 | राज्य स्तर | डिसेंबर 2023 |
CLICK HERE TO DOWNLOAD CIRCULAR
