सहावी समाज विज्ञान 11.पृथ्वीचे स्वरूप (6th SS 11.The nature of the earth)

सहावी
समाज विज्ञान 

11.पृथ्वीचे स्वरूप

हे तुम्हाला माहीत असू दे.

• माउंट एव्हरेस्ट हे जगातील सर्वात उंच शिखर आहे.

• आफ्रिका खंड सोने आणि हिऱ्यांच्या खाणीसाठी प्रसिद्ध आहे.

• गंगा नदीचा मुख प्रदेश जगातील सर्वात मोठा आहे आणि त्याला सुंदरवन म्हणूनही ओळखले जाते.

• समशीतोष्ण उष्ण कटिबंधातील गवताळ प्रदेशांना आफ्रिकेत स्टेपीस, उत्तर अमेरिकेत

प्रेअरी, दक्षिण अमेरिकेत पंपास, ऑस्ट्रेलियात डाउन्स आणि दक्षिण आफ्रिकेत वेल्स असे

म्हणतात.

● भारताच्या वायव्य भागात उष्ण कटिबंधातील थरचे वाळवंट आहे.

खालील प्रश्नांची उत्तरे लिहा.

1. भूस्वरूप म्हणजे काय ?

उत्तर – भूकवच्यावरील वैविध्यपूर्ण भौगोलिक लक्षणांना भूस्वरूपे म्हणतात.

भूकवचावरील टेकड्या मैदानी तरी पर्वत वाळवंटे इत्यादी भूस्वरूपे आढळून

येतात.

2. पर्वत म्हणजे काय ?

उत्तर – परिसरातील नैसर्गिकरित्या उंच असलेल्या भूस्वरूपाला पर्वत असे

म्हणतात.समुद्रसपाटीपासून पर्वत हे डोंगर आणि टेकडी पेक्षा उंच असतात.

3. पर्वतश्रेणी म्हणजे काय ?

उत्तर – शिखरासह किंवा बिनाशिखरांच्या सलग रांगेत असलेल्या पर्वतांना पर्वतश्रेणी

म्हणतात. उदा. हिमालय (अशिया), आल्पस पर्वत (युरोप)

4. पठारे म्हणजे काय ?

उत्तर – सपाट भूभाग आणि उतरत्या खोल कडा असलेल्या प्रदेशाला ‘पठार‘ किंवा

प्रस्थभूमी असे संबोधले जाते.

5. जगातील सर्वात उंच पठार कोणते आहे ?

उत्तर – तिबेटचे पठार हे जगातील सर्वात उंच पठार आहे.

6. मैदाने म्हणजे काय ?

उत्तर – विशाल सपाट भूमी अथवा थोडासा चढ – उतार असलेला खोलगट नसलेल्या

स्वरूपाच्या जमिनीच्या भागांना मैदान म्हणतात.

7. वाळवंट म्हणजे काय ?

उत्तर – विस्तारित कोरड्या व उष्ण प्रदेशास वाळवंट असे म्हणतात.

8. भारताला संबंधित एका बेटाचे नाव सांगा.

उत्तर – अंदमान निकोबार आणि लक्षद्वीप बेटे ही भारताची मुख्य बेटे आहेत.

9. स्वाभाविक प्रदेश म्हणजे काय?

उत्तर – समान नैसर्गिक लक्षणे आढळून येणाऱ्या विभागास नैसर्गिक प्रदेश असे म्हणतात.

प्रश्नोत्तरे PDF मध्ये डाऊनलोड करण्यासाठी  खालील लिंकवर स्पर्श करा..