जवाहर नवोदय विद्यालय प्रवेश परीक्षा ऑनलाइन चाचणी
नवोदय विद्यालयांतर्गत विद्यार्थ्यांची निवड ही प्रवेश परीक्षेद्वारे केली जाते. ही परीक्षा मुख्यतः इयत्ता 5 वीच्या विद्यार्थ्यांसाठी असते. या शाळांमध्ये विद्यार्थ्यांना उच्च दर्जाचे शिक्षण, गुणवत्ता आधारित शिक्षण, तसेच विविध क्रिया आणि कला कौशल्यांमध्ये सहभाग घेण्याची संधी दिली जाते.
नवोदय विद्यालये पूर्णतः केंद्रीय सरकारद्वारे चालविली जातात आणि त्यासाठी “नवोदय विद्यालय समिती” ही जबाबदार आहे. या शाळांचे प्रमुख वैशिष्ट्य म्हणजे विद्यार्थ्यांना शिक्षणासाठी कोणत्याही प्रकारचे शुल्क भरावे लागत नाही. राहण्याची सोय, भोजन आणि अभ्यास साहित्य सर्व विनामूल्य उपलब्ध करून दिले जाते.
नवोदय विद्यालय –
नवोदय विद्यालय योजना ही 1986 च्या राष्ट्रीय शिक्षण धोरणांतर्गत सुरू करण्यात आली. ग्रामीण भागातील गुणवंत विद्यार्थ्यांना दर्जेदार शिक्षण विनामूल्य मिळावे, यासाठी या निवासी शाळांची स्थापना करण्यात आली. या योजनेमागचा मुख्य उद्देश ग्रामीण भागातील मुलांमधील कौशल्ये आणि प्रतिभा ओळखून त्यांना प्रोत्साहन देणे हा आहे.
नवोदय विद्यालयांतर्गत विद्यार्थ्यांची निवड ही प्रवेश परीक्षेद्वारे केली जाते. ही परीक्षा मुख्यतः इयत्ता 5 वीच्या विद्यार्थ्यांसाठी असते. या शाळांमध्ये विद्यार्थ्यांना उच्च दर्जाचे शिक्षण, गुणवत्ता आधारित शिक्षण, तसेच विविध क्रिया आणि कला कौशल्यांमध्ये सहभाग घेण्याची संधी दिली जाते.
नवोदय विद्यालये पूर्णतः केंद्रीय सरकारद्वारे चालविली जातात आणि त्यासाठी “नवोदय विद्यालय समिती” ही जबाबदार आहे. या शाळांचे प्रमुख वैशिष्ट्य म्हणजे विद्यार्थ्यांना शिक्षणासाठी कोणत्याही प्रकारचे शुल्क भरावे लागत नाही. राहण्याची सोय, भोजन आणि अभ्यास साहित्य सर्व विनामूल्य उपलब्ध करून दिले जाते.
या योजनामुळे ग्रामीण विद्यार्थ्यांना शहरी विद्यार्थ्यांशी स्पर्धा करण्याची संधी मिळाली आहे. शिक्षण क्षेत्रातील ही योजना एक आदर्श उदाहरण आहे, ज्यामुळे भारतातील अनेक विद्यार्थ्यांचे जीवन उजळले आहे. नवोदय विद्यालय योजना ही ग्रामीण शिक्षणाच्या प्रगतीसाठी एक महत्त्वाचा टप्पा मानली जाते.
जवाहर नवोदय विद्यालय प्रवेश परीक्षेचे स्वरूप
ही परीक्षा 5 वीच्या विद्यार्थ्यांसाठी घेतली जाते. प्रश्नपत्रिका 100 गुणांची असते आणि ती सोडवण्यासाठी 2 तासांचा कालावधी दिला जातो. गुणांची विभागणी पुढीलप्रमाणे आहे:
1) मानसिक क्षमता चाचणी
या विभागात 10 भाग असतात, प्रत्येक भागात 4 प्रश्न असतात. यामध्ये एकूण 40 प्रश्न विचारले जातात, जे प्रामुख्याने आकृती आणि विश्लेषणावर आधारित असतात. प्रत्येक प्रश्नासाठी आवश्यक सूचना दिलेल्या असतात.
2) अंकगणित
या विभागात अंकगणिताच्या मुलभूत तत्त्वांवर आधारित 20 प्रश्न विचारले जातात, जे 25 गुणांचे असतात. यामध्ये बेरीज, वजाबाकी, गुणाकार, भागाकार, आकडेमोड यांसारखे विषय येतात.
3) भाषा
भाषा विभागात 20 प्रश्न असतात, जे 25 गुणांचे असतात. यामध्ये वाचन आणि आकलन कौशल्य तपासले जाते. 4 परिच्छेद दिले जातात, ज्यावर आधारित प्रश्न सोडवावे लागतात.
प्रवेश परीक्षेची तयारी कशी कराल?
- मानसिक क्षमता चाचणीसाठी नियमित सराव करा.
- अंकगणिताचे सराव प्रश्न सोडवा.
- वाचन आणि आकलन सुधारण्यासाठी मराठी आणि इंग्रजीतील परिच्छेद वाचा आणि त्यावर आधारित प्रश्न सोडवा.
नवोदय सराव परीक्षा – 15 सोडवा
खाली दिलेला उतारा वाचून दिलेल्या प्रश्नांची उत्तरे द्या.
माझ्या शाळेत दरवर्षी विज्ञान प्रदर्शन आयोजित केले जाते. यावर्षी मी आणि माझ्या मित्रांनी “सौर ऊर्जा” या विषयावर एक प्रकल्प तयार केला. आम्ही सौरऊर्जेचा उपयोग विजेसाठी कसा होतो हे दाखवले. आमच्या प्रकल्पाला शिक्षकांनी खूप कौतुक केले. इतर विद्यार्थ्यांनीही रोबोट, पाणी शुद्धीकरण, आणि हवामान बदल यासारखे विषय सादर केले. प्रदर्शनामुळे आम्हाला विज्ञान समजण्यास मदत झाली आणि नवीन गोष्टी शिकता आल्या.
Results
#1. . प्रदर्शन कोणत्या विषयावर आधारित होते?
#2. विद्यार्थ्यांनी कोणता प्रकल्प तयार केला?
#3. प्रदर्शनात कोणकोणते विषय सादर झाले?
#4. शिक्षकांनी कशाचे कौतुक केले?
#5. . प्रदर्शनामुळे काय शिकायला मिळाले?
नवोदय विद्यालये पूर्णतः केंद्रीय सरकारद्वारे चालविली जातात आणि त्यासाठी “नवोदय विद्यालय समिती” ही जबाबदार आहे. या शाळांचे प्रमुख वैशिष्ट्य म्हणजे विद्यार्थ्यांना शिक्षणासाठी कोणत्याही प्रकारचे शुल्क भरावे लागत नाही. राहण्याची सोय, भोजन आणि अभ्यास साहित्य सर्व विनामूल्य उपलब्ध करून दिले जाते.