
स्वामी विवेकानंद: जीवनचरित्र व विचारधारा
परिचय
स्वामी विवेकानंद (१२ जानेवारी १८६३ – ४ जुलै १९०२) हे भारतातील एक महान आध्यात्मिक गुरु, तत्वज्ञ, आणि प्रेरणादायी वक्ते होते. त्यांचे मूळ नाव नरेंद्रनाथ दत्त होते. ते रामकृष्ण परमहंसांचे शिष्य होते व रामकृष्ण मिशनचे संस्थापक होते.
प्रारंभिक जीवन
- जन्म: १२ जानेवारी १८६३, कोलकाता, पश्चिम बंगाल
- वडील: विश्वनाथ दत्त (वकील)
- आई: भुवनेश्वरी देवी (धार्मिक व आदर्शवादी)
- शिक्षण: स्कॉटिश चर्च कॉलेज, कोलकाता
विवेकानंदांचे बालपण बुद्धिमत्ता व जिज्ञासेमुळे प्रसिद्ध होते. त्यांना वेद, उपनिषद, भगवद्गीता यांचा विशेष अभ्यास होता.
रामकृष्ण परमहंस व आध्यात्मिक जीवन
रामकृष्ण परमहंस यांच्या संपर्कात आल्यानंतर विवेकानंदांनी आध्यात्मिक जीवनाचा स्वीकार केला. त्यांनी धार्मिक सहिष्णुता व मानवतेचा संदेश दिला.
शिकागो विश्वधर्म परिषद (१८९३)
११ सप्टेंबर १८९३ रोजी शिकागो येथील विश्वधर्म परिषदेत दिलेल्या त्यांच्या प्रभावी भाषणाने ते जगभरात प्रसिद्ध झाले. त्यांनी “बंधु आणि भगिनींनो” अशा संबोधनाने भारताची समृद्ध परंपरा व संस्कृतीला उजाळा दिला.
रामकृष्ण मिशनची स्थापना
१८९७ साली त्यांनी रामकृष्ण मिशनची स्थापना केली. या संस्थेने शिक्षण, आरोग्य सेवा, गरिबांसाठी मदत आणि आध्यात्मिक उन्नती यासाठी मोठे कार्य केले.
प्रमुख विचार
- युवकांना संदेश: “उठा, जागे व्हा आणि लक्ष्य प्राप्तीपर्यंत थांबू नका.”
- धर्म व मानवता: त्यांनी सर्व धर्मांचे महत्त्व ओळखले व धर्मांतराला विरोध केला.
- शिक्षण: शिक्षण म्हणजे केवळ पुस्तकी ज्ञान नव्हे तर चारित्र्य व व्यक्तिमत्त्व घडवणारे साधन आहे.
स्मृतिदिन
स्वामी विवेकानंद यांचे ४ जुलै १९०२ रोजी ३९व्या वर्षी निधन झाले.
वारसा
त्यांचे विचार आजही तरुणांसाठी प्रेरणादायी आहेत. त्यांचा जन्मदिवस “राष्ट्रीय युवा दिन” म्हणून साजरा केला जातो.
स्वामी विवेकानंदांचे प्रेरणादायी विचार
- “तुमच्या अंतर्मनातील शक्ती ओळखा.”
- “आत्मविश्वास हा यशाचा खरा पाया आहे.”
- “एक विचार घ्या, त्यावर सतत चिंतन करा, आणि त्या विचाराला सत्यात उतरवा.”
स्वामी विवेकानंद यांनी मानवतेसाठी कार्य करताना भारतीय संस्कृती आणि परंपरेचा गौरव जागतिक स्तरावर वाढवला. त्यांचे जीवन आणि विचार आजही प्रत्येकाला प्रेरणा देतात.
INDIAN REPUBLIC DAY
English Speeches
10. English Speech
Please Subscribe Our YouTube Channel –
JOIN OUR WhatsApp group