CLASS – 4
MEDIUM – MARATHI
SUBJECT – EVS
SYLLABUS – KARNATAKA STATE
QUESTION BANK OF LESSON BASED ASSESSMENT
पाठ 4 – वनस्पतीचा आधार- मूळ
अध्ययन निष्पत्ती :
- वनस्पतीचे विविध भाग ओळखणे आणि त्यांना नावे देणे.
- मुळांच्या मुख्य कार्यांची यादी करणे.
- काही वनस्पतींची मुळे अन्नात रूपांतरित होतात हे निरीक्षण करणे.
- मुळांची भूमिका समजून घेण्यासाठी आयोजित केलेले सोपे प्रयोग स्पष्ट करणे.
- नैसर्गिकरित्या आढळणाऱ्या विशेष मुळांबद्दल (टाइल केलेली मुळे, हवाई मुळे, पाणी गोळा करणारी मुळे) जागरूक होणे.
- मुळांबद्दलच्या मनोरंजक माहितीबद्दल (उदा. 19 फूट गाजर, 600 किमी मुळे, 70 किलो पाणी साठवणारी मुळे) उत्सुकता विकसित करणे.
पुढील प्रश्नांची अचूक उत्तरे निवडा आणि लिहा (सोपे)
1. वनस्पतीचे मूळ कोठे वाढते?
A) पृथ्वीवर
B) पृथ्वीच्या खाली
C) पानावर
D) खोडावर
2. हा वनस्पतीचा आधार आहे.
A) पान
B) खोड
C) मूळ
D) फूल
3. औषध आणि स्वयंपाकासाठी वापरले जाणारे मूळ.
A) मुळा
B) आले
C) हळद
D) कंद
4. मूळ, खोड, पान, फूल, फळ हे ______________ आहेत.
A) झाडे
B) खेळणी
C) वनस्पती
D) वनस्पतीचे भाग
5. हा सहसा मुळांचा रंग असतो.
A) तपकिरी
B) पांढरा
C) केशरी
D) हिरवा
6. वनस्पतींचा मुख्य आधार
A) खोड
B) मूळ
C) पान
D) फूल
7. अन्न म्हणून वापरले जाणारे वनस्पतीचे मूळ.
A) आंबा
B) खोड
C) गाजर
D) पान
8. मुळे आपल्या जाळ्यांनी त्याला धरून ठेवतात.
A) मातीचे कण
B) दगड
C) किडे
D) बिया
9. वनस्पतींच्या वाढीसाठी मुळांना अधिक पाण्याची आवश्यकता असते
A) चूक
B) बरोबर
C) होय
D) यापैकी काहीही नाही
10. गाजर, बीट, कांदा, लसूण हे वनस्पतीचे भाग आहेत.
A) खोड
B) फळ
C) मूळ
D) फूल
योग्य उत्तरांनी रिकाम्या जागा भरा (सोपे)
11. वनस्पतींना _______________ साठी पाणी लागते.
12. मुळे मातीतून _____________ आणि _______ शोषून घेतात.
13. मुळे वनस्पतीला जमिनीत ________________ करण्यासाठी मदत करतात.
14. काही मुळे ________________ मध्ये रूपांतरित होतात.
15. __________________ हे औषध म्हणून वापरले जाणारे मूळ आहे.
पुढील विधाने सत्य आहेत की असत्य ते सांगा (सोपे)
16. मुळे वनस्पतीला उभे राहण्यास मदत करतात. –
17. मुळे मातीवर वाढतात. –
18. अश्वगंधा हे अन्न म्हणून वापरले जाणारे मूळ आहे. –
19. मुळे पाणी पोषण करत नाहीत. –
20. गाजर हे एक मूळ भाजी आहे. –
21. वनस्पतींच्या भागांना त्यांच्या कार्यांशी जुळवा (सोपे)
A (सामग्री) B (वापर)
a) गाजर A) वनस्पतीला मातीत घट्ट बसवा
b) अश्वगंधा B) अन्न
c) मुळे C) हिरव्या रंगाचे
d) मूळ जाळे D) औषध
e) अप्पू वनस्पती E) मातीचे कण आणि पाणी वाचवते
पुढील प्रश्नांची उत्तरे लिहा (एक गुणांचे प्रश्न) (सोपे)
22. वनस्पतीचा कोणता भाग जमिनीखाली वाढतो?
23. बहुतेक मुळांचा रंग कोणता असतो?
24. वनस्पतीचा कोणता भाग पाणी आणि पोषक तत्वे शोषून घेतो?
25. वनस्पतीला सरळ उभे राहण्यास मदत करणारा भाग कोणता?
26. मातीचे कण आणि पाणी कशातून वाचवले जाते?
27. तुमच्या घरात वापरल्या जाणाऱ्या मूळ भाज्यांची नावे सांगा.
28. ज्या वनस्पतीची मुळे औषध म्हणून वापरली जातात तिचे नाव सांगा.
29. कमी पर्जन्यमानाच्या ठिकाणी मुळे काय साठवतात?
30. वडाच्या झाडातील पारंब्यांचे कार्य काय आहे?
पुढील प्रश्नांची उत्तरे लिहा (दोन गुणांचे प्रश्न)
31. मुळांची कोणतीही दोन कार्ये लिहा? (मध्यम)
32. नाचणी/तांदळाच्या दाण्यांच्या प्रयोगात तुम्ही काय निरीक्षण केले? (सोपे)
33. वनस्पतीची मुळे तोडल्यास काय होते? (कठीण)
34. बाल्सम वनस्पतीला रंगीत पाण्यात ठेवल्यावर तुम्ही काय निरीक्षण केले? (मध्यम)
35. कोणत्याही दोन मूळ भाज्यांची नावे लिहा? (सोपे)
36. आपल्या दैनंदिन जीवनात वापरल्या जाणाऱ्या मुळांचे दोन उपयोग लिहा? (सोपे)
37. अप्पू वनस्पतीची हिरवी मुळे काय शोषून घेतात? (मध्यम)
38. वनस्पतीला मातीतून पोषक तत्वे शोषून घेण्यास काय मदत करते? (कठीण)
39. मुळे धूप रोखण्यास कशी मदत करतात? (मध्यम)
40. काही आदिम लोक मुळांमध्ये साठवलेले पाणी का वापरतात? (सोपे)
पुढील प्रश्नांची उत्तरे लिहा (तीन गुणांचे प्रश्न)
41. मुळांची तीन कार्ये लिहा? (मध्यम)
42. हरभऱ्याच्या वनस्पतींचा वापर करून केलेला प्रयोग स्पष्ट करा? (मध्यम)
43. कोणत्याही तीन मूळ भाज्यांची नावे आणि त्यांचे उपयोग लिहा? (सोपे)
44. बाल्सम वनस्पतीवरील प्रयोगातील तुमचे निरीक्षण आणि कारण स्पष्ट करा. (कठीण)
45. माती आणि जलसंधारणामध्ये मुळांची भूमिका स्पष्ट करा? (सोपे)
46. जेव्हा बिया जमिनीमध्ये पेरल्या जातात आणि त्यांना सतत पाणी दिले जाते तेव्हा तुम्हाला कोणते बदल दिसतात? (कठीण)
47. पारंब्या म्हणजे काय? एक उदाहरण द्या. (मध्यम)
48. कमी पर्जन्यमानाच्या ठिकाणी वनस्पतीला जगण्यासाठी मुळे कशी मदत करतात? (कठीण)
49. नारळाच्या कवचात मुळांची वाढ निरीक्षण करण्यासाठी घ्यावयाची पावले लिहा. (कठीण)
50. मुळांना वनस्पतीचा आधार का म्हणतात? (सोपे)
पुढील प्रश्नांची उत्तरे लिहा (चार गुणांचे प्रश्न)
51. मुळे आपल्याला कशी उपयुक्त आहेत? उदाहरणांसह स्पष्ट करा. (कठीण)
52. धड्यात केलेल्या तीन मूळ प्रयोगांवर लक्ष केंद्रित करा आणि स्पष्ट करा? (मध्यम)
53. मुळांचे चार उपयोग लिहा आणि प्रत्येक उपयोगाचे उदाहरण द्या. (कठीण)
54. अप्पू वनस्पती, वडाचे झाड आणि कमी पर्जन्यमानाच्या ठिकाणी वाढणाऱ्या वनस्पतींच्या अद्वितीय मुळांचे स्पष्टीकरण द्या. (कठीण)
55. मुळे वनस्पतीला आधार म्हणून कशी कार्य करतात हे स्पष्ट करा? (कठीण)
56. बाल्सम वनस्पतीवरील प्रयोगातून तुम्ही काय शिकलात? (मध्यम)
57. सुधारित मुळे म्हणजे काय? अन्न आणि औषधी हेतूंसाठी त्यांच्या वापराची उदाहरणे द्या. (सोपे)
58. मुळे पर्यावरणाचा समतोल राखण्यास कशी मदत करतात? (कठीण)
59. पाठात वर्णन केलेल्या विविध प्रकारच्या मुळांची यादी करा आणि स्पष्ट करा. (मध्यम)
60. वनस्पती आणि मानवाच्या जीवनात मुळांचे महत्त्व स्पष्ट करा? (कठीण)
61. वनस्पतीचे चित्र काढा, त्याला रंग भरा आणि भागांना नावे द्या. (सोपे)
