इयत्ता – आठवी
विषय – समाज विज्ञान
माध्यम – मराठी
भाग – 1
स्वाध्याय
Chapter 12 -Lithosphere
प्रकरण 12 -शिलावरण
NMMS व इतर परीक्षेच्या तयारीसाठी इयत्ता आठवीच्या समाज विज्ञान या विषयाच्या तयारीसाठी योग्य सराव आवश्यक आहे.या पोस्टमध्ये प्राचीन भारताची संस्कृती आणि सिंधू-सरस्वती व वेदकालीन संस्कृती या पाठातील लक्षात ठेवायचे आवश्यक मुद्दे व पाठावर आधारित बहुपर्यायी ऑनलाईन सराव चाचणी उपलब्ध करू देत आहोत.विद्यार्थ्यांनी जास्तीत जात सराव करून याचा उपयोग करून घ्यावा.
कर्नाटक राज्य पाठ्यक्रमातील 8वीच्या समाज विज्ञान विषयातील घटकांवर आधारित ऑनलाईन सराव चाचणी विद्यार्थ्यांना NMMS व इतर परीक्षेच्या तयारीसाठी अधिक उपयुक्त आहेत.
प्रश्न सोप्या आणि आकर्षक पद्धतीने मांडलेले आहेत जेणेकरून विद्यार्थ्यांना आत्मविश्वास मिळेल आणि अभ्यासात रुची निर्माण होईल.प्रत्येक घटकावर आधारित बहुपर्यायी प्रश्न (MCQs)प्रश्नांचा समावेश आहे, ज्यामुळे विद्यार्थ्यांना परीक्षेची तयारी व्यवस्थित करता येते.
NMMS EXAM COMPLETE GUIDE – CLICK HERE
NMMS EXAM QUESTION PAPERS PDF – CLICK HERE
8TH CLASS TEXTBOOK SOLUTIONS ALL SUBJECTS – CLICK HERE
ही ऑनलाईन सराव चाचणी नियमितपणे सोडवून विद्यार्थ्यांनी आपल्याला अवघड वाटणाऱ्या घटकांचा अभ्यास करावा आणि त्यात सुधारणा करावी.तसेच शाळेत घेण्यात येणाऱ्या सत्र आणि वार्षिक परीक्षांसाठी ही ऑनलाईन सराव चाचणी खूप उपयुक्त ठरते.
NMMS पेपर-1- मानसिक क्षमता चाचणी:- (मानसिक क्षमता चाचणी -MAT)
या पेपरमध्ये 90 बहुपर्यायी प्रश्न असतील.प्रत्येक प्रश्नाला एक गुण याप्रमाणे 90 गुण असतील.या प्रश्नपत्रिकेत विद्यार्थ्यांच्या तर्क,विश्लेषण,संश्लेषण इत्यादी क्षमता मोजता येतील असे प्रश्न असतील.
NMMS पेपर-2- Scholastic Aptitude Test -SAT
या पेपरमध्ये 90 गुणांसाठी एकूण ९० बहुपर्यायी प्रश्न असतील. यापैकी 35 प्रश्न विज्ञान (भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र आणि जीवशास्त्र),35 प्रश्न समाज विज्ञान (इतिहास, भूगोल, राज्यशास्त्र, अर्थशास्त्र, समाजशास्त्र आणि व्यवसाय अभ्यास) आणि 20 प्रश्न गणित विषयाचे असतील.
पाठातील महत्वाचे अंश –
1. शिलावरणाचा अर्थ व महत्त्व :
शिलावरण: पृथ्वीच्या सर्वात वरच्या कठीण व घन थराला शिलावरण म्हणतात. हा थर मुख्यतः विविध प्रकारच्या खडक, खनिजे, आणि मातीपासून बनलेला असतो.
महत्त्व: शिलावरणावर वातावरण व जलावरणाच्या आधारे विविध प्रकारची जीवसृष्टी अस्तित्वात आहे. भूखंड, पर्वत, पठारे, आणि मैदाने ही शिलावरणाची विविध भूस्वरूपे आहेत.
2. पृथ्वीचा आराखडा व रचना :
पृथ्वीच्या अंतर्गत रचनेबद्दल जाणून घेण्यासाठी भूकंप लहरी, ज्वालामुखीचे उद्रेक, आणि अन्य खनिजांचे अभ्यास आवश्यक ठरतात.
पृथ्वीचे तीन प्रमुख थर :
भूकवच (शिलावरण): पृथ्वीचा सर्वात वरचा थर, ज्यामध्ये सिलिका, अॅल्युमिनियम, आणि मॅग्नेशियम आढळतात. हे थर दोन भागांत विभागलेले आहे: सियाल (खंडीय) आणि सीमा (सागरी).
मध्यावरण (प्रावरण): पृथ्वीचा मध्य थर, ज्यामध्ये मॅग्नेशियम व लोहाचे प्रमाण जास्त असते. याचे दोन भाग आहेत: वरचे प्रावरण (अथेनोस्फिअर) आणि खालचे प्रावरण (मेसोस्फिअर).
गाभा: पृथ्वीच्या केंद्रातील सर्वात आतील थर, ज्यामध्ये निकेल आणि फेरस यांचा समावेश असतो. गाभ्याचे बाह्य भाग द्रवरूप असून अंतर्गत भाग घन आहे.
3. खडकांची उत्पत्ती आणि रचना:
खडक तीन प्रकारचे असतात:
1. अग्निजन्य खडक: ज्वालामुखी उद्रेकाच्या वेळी लाव्हारस थंड होऊन तयार होतात. उदाहरण: बेसाल्ट (पृष्ठभागावर तयार), ग्रॅनाईट (पृष्ठभागाखाली तयार).
2. गाळाचे खडक: विविध बाह्यशक्तींमुळे खडकांची झीज होऊन गाळाचे थर तयार होतात. उदाहरण: वाळूचा खडक, पंकाश्म.
3. रूपांतरित खडक: उष्णता व दाबामुळे खडकाचे रूपांतर होते. उदाहरण: ग्रॅनाईट रूपांतर होऊन नीस, चुनखडीचे संगमरवर.
4. अंतर्गत शक्ती – ज्वालामुखी, भूकंप, त्सुनामी:
ज्वालामुखी: पृथ्वीच्या अंतर्गत मॅग्माचे बाहेर फेकले जाणे, जसे लाव्हा.
भूकंप: अंतर्गत प्लेट्सच्या हालचालींमुळे पृष्ठभागावर परिणाम होतो, जो जीवांवर गंभीर प्रभाव टाकतो.
त्सुनामी: समुद्रात भूकंप झाल्यास त्याची तीव्र लाट किनाऱ्यांवर येते व जीवसृष्टीवर विपरीत परिणाम करते.
5. बाह्यशक्ती – तापमान, वारे, पाऊस, नद्या:
तापमानातील बदल, वारा, पाऊस आणि नद्या या शक्ती खडकांची झीज करून नवीन भूशास्त्रीय रचना तयार करतात.
6. भूजलाचा अर्थ व महत्त्व:
भूजल: पृष्ठभागाखाली साठलेले पाणी, जे जलस्रोतांसाठी महत्त्वाचे आहे.
महत्त्व: भूजलाची पातळी शेती, पिण्याचे पाणी, आणि उद्योगांसाठी महत्त्वाची असते.
ऑनलाईन सराव चाचणी -1
