इयत्ता – आठवी
विषय – समाज विज्ञान
माध्यम – मराठी
भाग – 1
स्वाध्याय
Chapter 11 – Earth – Our Planet of the Living
प्रकरण 11 – पृथ्वी – आमचा सजीवांचा ग्रह
NMMS व इतर परीक्षेच्या तयारीसाठी इयत्ता आठवीच्या समाज विज्ञान या विषयाच्या तयारीसाठी योग्य सराव आवश्यक आहे.या पोस्टमध्ये प्राचीन भारताची संस्कृती आणि सिंधू-सरस्वती व वेदकालीन संस्कृती या पाठातील लक्षात ठेवायचे आवश्यक मुद्दे व पाठावर आधारित बहुपर्यायी ऑनलाईन सराव चाचणी उपलब्ध करू देत आहोत.विद्यार्थ्यांनी जास्तीत जात सराव करून याचा उपयोग करून घ्यावा.
कर्नाटक राज्य पाठ्यक्रमातील 8वीच्या समाज विज्ञान विषयातील घटकांवर आधारित ऑनलाईन सराव चाचणी विद्यार्थ्यांना NMMS व इतर परीक्षेच्या तयारीसाठी अधिक उपयुक्त आहेत.
प्रश्न सोप्या आणि आकर्षक पद्धतीने मांडलेले आहेत जेणेकरून विद्यार्थ्यांना आत्मविश्वास मिळेल आणि अभ्यासात रुची निर्माण होईल.प्रत्येक घटकावर आधारित बहुपर्यायी प्रश्न (MCQs)प्रश्नांचा समावेश आहे, ज्यामुळे विद्यार्थ्यांना परीक्षेची तयारी व्यवस्थित करता येते.
NMMS EXAM COMPLETE GUIDE – CLICK HERE
NMMS EXAM QUESTION PAPERS PDF – CLICK HERE
8TH CLASS TEXTBOOK SOLUTIONS ALL SUBJECTS – CLICK HERE
ही ऑनलाईन सराव चाचणी नियमितपणे सोडवून विद्यार्थ्यांनी आपल्याला अवघड वाटणाऱ्या घटकांचा अभ्यास करावा आणि त्यात सुधारणा करावी.तसेच शाळेत घेण्यात येणाऱ्या सत्र आणि वार्षिक परीक्षांसाठी ही ऑनलाईन सराव चाचणी खूप उपयुक्त ठरते.
NMMS पेपर-1- मानसिक क्षमता चाचणी:- (मानसिक क्षमता चाचणी -MAT)
या पेपरमध्ये 90 बहुपर्यायी प्रश्न असतील.प्रत्येक प्रश्नाला एक गुण याप्रमाणे 90 गुण असतील.या प्रश्नपत्रिकेत विद्यार्थ्यांच्या तर्क,विश्लेषण,संश्लेषण इत्यादी क्षमता मोजता येतील असे प्रश्न असतील.
NMMS पेपर-2- Scholastic Aptitude Test -SAT
या पेपरमध्ये 90 गुणांसाठी एकूण ९० बहुपर्यायी प्रश्न असतील. यापैकी 35 प्रश्न विज्ञान (भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र आणि जीवशास्त्र),35 प्रश्न समाज विज्ञान (इतिहास, भूगोल, राज्यशास्त्र, अर्थशास्त्र, समाजशास्त्र आणि व्यवसाय अभ्यास) आणि 20 प्रश्न गणित विषयाचे असतील.
पाठातील महत्वाचे अंश –
१. पृथ्वीची विविध नावे
पृथ्वीला ‘सजीव ग्रह’, ‘विशिष्ट ग्रह’, आणि ‘नीलग्रह’ अशी विविध नावे आहेत.
पृथ्वी हा सूर्यापासून तिसरा ग्रह आहे आणि तो एकमेव सजीव ग्रह आहे.
२. पृथ्वीचे आकारमान आणि जमीन व पाण्याची विभागणी
पृथ्वी हा सूर्यमालेतील पाचवा मोठा ग्रह आहे.
पृथ्वीचा व्यास चंद्राच्या 4 पट मोठा आहे.
पृथ्वीचे एकूण भौगोलिक क्षेत्र 510 दशलक्ष चौ. कि. मी. आहे, त्यापैकी 361 दशलक्ष चौ. कि. मी. (70.78%) भाग पाण्याने व्यापलेला आहे, आणि उर्वरित 149 दशलक्ष चौ. कि. मी. (29.22%) जमिनीने व्यापलेला आहे.
त्यामुळे जमीन व पाण्याचे गुणोत्तर 1:2.43 आहे.
३. पृथ्वीचा आकार
पृथ्वीचा आकार गोलाकार (Geoid) आहे, कारण ती ध्रुवाजवळ थोडी सपाट आहे.
विषुववृत्तीय व्यास 12756 कि. मी. आणि ध्रुवीय व्यास 12714 कि. मी. आहे.
यावरून पृथ्वीचा आकार गोलाकार आहे हे स्पष्ट होते.
४. खंड आणि महासागर
पृथ्वीवर 7 मुख्य खंड आहेत: आशिया, आफ्रिका, उत्तर अमेरिका, दक्षिण अमेरिका, अंटार्टिका, युरोप, आणि ऑस्ट्रेलिया.
पृथ्वीवरील महासागर चार मुख्य महासागरांमध्ये विभागलेले आहेत: पॅसिफिक, अटलांटिक, हिंद महासागर, आणि आर्क्टिक महासागर.
५. अक्षांश आणि रेखांश
पृथ्वीवरील ठिकाणाची अचूक स्थिती ठरवण्यासाठी काल्पनिक रेषा रेखाटल्या जातात, ज्याला अक्षांश आणि रेखांश म्हणतात.
अक्षांश:
अक्षांश म्हणजे विषुववृत्ताच्या समान कोणीय असलेल्या सर्व स्थानांना जोडणाऱ्या रेषा.
विषुववृत्त (0°) ही अक्षांशाची सर्वात लांब रेषा आहे, आणि यामध्ये 90° उत्तरेच्या आणि 90° दक्षिणेच्या अक्षांशांपर्यंत सिमित आहे.
रेखांश:
रेखांश म्हणजे विषुववृत्ताला काटकोनात छेदणाऱ्या आणि ध्रुवांना जोडणाऱ्या काल्पनिक रेषा.
मुख्य रेखांश (ग्रीनिच रेखांश) 0° आहे.
६. वेळ, स्थानिक वेळ आणि प्रमाण वेळ
पृथ्वी 24 तासांमध्ये एक फेरा पूर्ण करते, ज्यामुळे 360 रेखांश 24 तासांमध्ये समाविष्ट असतात.
स्थानिक वेळ म्हणजे त्या ठिकाणावर सूर्यकिरण थेट पडणाऱ्या वेळी दर्शविलेले वेळ.
प्रमाण वेळ म्हणजे विविध ठिकाणांवर स्थानिक वेळेतील गोंधळ टाळण्यासाठी ठरविलेली एकसमान वेळ.
७. आंतरराष्ट्रीय वार रेषा (International Date Line)
आंतरराष्ट्रीय वार रेषा 180° रेखांशाच्या बाजूने आहे, जिथे प्रवाशांना तारखा आणि दिवस बदलावे लागतात.
ही रेषा पॅसिफिक महासागरातून जाते आणि भूभाग टाळण्यासाठी नागमोडी वळण घेते.
८. खंड आणि महासागर नकाशात दर्शविणे
जगाच्या नकाशात खंड आणि महासागर दाखविणे आवश्यक आहे, ज्यामुळे पृथ्वीवरील विविध भौगोलिक क्षेत्रांची माहिती मिळते.
ऑनलाईन सराव चाचणी -1
