.webp)
11 जुलै हा जागतिक लोकसंख्या दिवस जो सद्याच्या काळातील सर्वात महत्त्वाच्या समस्यांपैकी एकाकडे लक्ष वेधतो.लोकसंख्या वाढ. आपल्या झपाट्याने विस्तारणाऱ्या जागतिक लोकसंख्येने सादर केलेल्या आव्हानांना आणि संधींना सामोरे जात असताना सामाजिक जागृतीसाठी लोकसंख्या दिन एक महत्वाचा भाग ठरतो.
जगाची लोकसंख्या अतिशय वेगाने वाढत आहे.सध्या आपल्या ग्रहावर ७.९ अब्जाहून अधिक लोक राहत आहेत. ही उल्लेखनीय वाढ संधी आणि आव्हाने दोन्ही घेऊन येत आहे.एकीकडे,मोठी लोकसंख्या विविध प्रतिभा,कल्पना आणि सांस्कृतिक समृद्धी दर्शवते.दुसरीकडे,ते आपल्या मर्यादित संसाधनांवर ताण आणते, पर्यावरण धोक्यात आणते.
आज,आपण लोकसंख्या वाढ आणि त्याच्याशी संबंधित प्रभाव व्यवस्थापित करण्यासाठी कायमस्वरुपी उपाय शोधण्याची गरज आहे.हे केवळ जन्मदर नियंत्रित करून चालणार नाही तर व्यक्तींना,विशेषतः महिलांना, शिक्षण, आरोग्यसेवा आणि आर्थिक दृष्ट्या सक्षम बनवणे आवश्यक आहे.जो देश आपल्या देशातील लोकसंख्येच्या विकासासाठी प्रयत्न करतो त्याचा समृद्ध भविष्याचा मार्ग मोकळा होतो.
लोकसंख्येशी संबंधित आव्हानांना तोंड देण्यासाठी मुलींचे महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते.जेव्हा मुली शिक्षित असतात, तेव्हा त्या योग्य वयात लग्न करतील नंतर लग्न करतील,निरोगी मुलांना जन्म देतील आणि त्यांच्या समाजासाठी सकारात्मक योगदान देतील. म्हणूनच म्हणतात मुलगी शिकली,प्रगती झाली.
दर्जेदार आरोग्यसेवा हा आणखी एक एक महत्त्वाचा घटक आहे.पुनरुत्पादन आरोग्य सेवा,कुटुंब नियोजन आणि गर्भनिरोधक क्रिया यांचा योग्य प्रचार झाल्यास आई व मुलाचे जीवन निरोगी व आनंदी होण्यास मदत होईल.
एक जबाबदार मानव म्हणून भविष्यात आपल्या ग्रहावरील पर्यावरण संतुलित राहण्यासाठी पूनर्भव ऊर्जा स्त्रोतांचा वापर केला पाहिजे.
लोकसंख्येच्या आव्हानांना सामोरे जाण्यासाठी देखील सहकार्य आणि भागीदारी आवश्यक आहे. लोकसंख्येशी संबंधित समस्यांना सर्वसमावेशकपणे संबोधित करणारी प्रभावी धोरणे आणि कार्यक्रम तयार करण्यासाठी सरकारे, नागरी समाज संस्था आणि व्यक्तींनी एकत्र काम करणे, अडथळे दूर करणे आणि संवाद वाढवणे आवश्यक आहे.
शेवटी, जागतिक लोकसंख्या दिवस हा लोकसंख्या वाढीशी संबंधित उपायांसाठी आपल्या जबाबदारीची आठवण करून देतो.शिक्षण, आरोग्यसेवा,आवश्यक विकास आणि जबाबदार साधन संपत्ती यांचे व्यवस्थापन करून आपण सर्वांसाठी उज्वल भविष्याचा मार्ग मोकळा करू शकतो.म्हणून आज आपण लोकसंख्या स्फोट थांबविण्यासाठी व पर्यावरण राखण्यासाठी स्वतःला वचनबद्ध करूया, ज्यामुळे उज्ज्वल भविष्य सुखदायक होईल.