सेतूबंध म्हणजे काय?
सद्या शिकण्यास आवश्यक अध्ययनांश किंवा अध्ययन निष्पत्तीस संबंधीत पूरक अध्ययन सामर्थ्य किंवा अध्ययनांश जोडणे.मुलांची शिकण्याची पातळी, त्यांची क्षमता ओळखणे आणि त्यांना पुढील शिक्षणासाठी तयार करणे हा एक क्रियाकलाप आहे. थोडक्यात मुलांनी जे शिकले आहे आणि जे शिकत आहेत त्यात परस्परसंबंध निर्माण करणे म्हणजे सेतुबंध म्हणता येईल.
सेतुबंध कधी करता येईल?
शैक्षणिक वर्षाच्या सुरुवातीला कौशल्ये वाढवण्यासाठी सेतुबंध –
शैक्षणिक वर्षाच्या सुरूवातीला दीर्घ सुट्टीतून शाळेत परत आलेल्या विद्यार्थ्यामध्ये पूर्वी आत्मसात केलेली कौशल्ये किती अवघड आहेत?कोणती कौशल्ये आत्मसात केलेली नाहीत? पुढील अध्ययनांशास पूरक सामर्थ्ये कोणकोणती?
हे सर्व लक्षात घेऊन या आधी आत्मसात केलेल्या क्षमतांना पुढे आत्मसात करण्यास आवश्यक असलेल्या क्षमतांमध्ये विलीन करण्याची प्रक्रिया शैक्षणिक वर्षाच्या सुरुवातीची प्रक्रिया म्हणजे सेतुबंध.
सेतुबंध का करावा? (Importance of bridge course)
जसे आपण सर्व जाणतो की कोणतेही अध्ययन एकसमान नसते.जरी पाठ्यपुस्तक,वर्ग,शिकवण्याची पद्धत आणि शिक्षक एकच असले तरी वेगवेगळ्या कारणांमुळे शिकणे सारखे नसते.शक्य तितक्या समान शिक्षणाची निर्मिती करणे हे शिक्षणाचे ध्येय आहे.तर मग एकसमान शिक्षण निर्माण करण्यासाठी काय केले पाहिजे? कोण कोणत्या गतीने शिकू शकेल?कोण शिकण्यात मागे आहे?ते का मागे पडत आहेत? कसे आणि किती मागे?अशा प्रश्नांची उत्तरे शोधावी लागतील.वर्षाच्या सुरुवातीला अनेक समस्या असतात ज्या लहान चाचणी, घटक चाचणी,तोंडी प्रश्न, विद्यार्थ्यांच्या मनोवृत्तीचे निरीक्षण अशा उपायांनी ओळखता येतात.
मुलांनी उन्हाळ्याच्या सुट्ट्या मजेत घालवल्या आणि शाळेत आली.मुले जसजसे नवीन शिकतात तसतसे जुने विसरतात. ही एक मानसशास्त्रीय वस्तुस्थिती आहे. ही एक मानसशास्त्रीय वस्तुस्थिती आहे.मुले जे काही शिकतात ते सर्व त्यांच्या लक्षात राहत नाही. मुलांनी जे शिकले,विसरले आणि जे उरते ते शिक्षण असे आपण समजून घेतले पाहिजे.अशावेळी पूर्वी शिकलेला विषय आणि आता शिकायचा विषय यांचा परस्परसंबंध निर्माण करावा लागतो.सेतुबंधासारख्या प्रक्रियेतून हे काम पूर्ण होत असते.हे अत्यंत शास्त्रीय आहे.
सेतुबंध पूर्व परीक्षेसाठी नमुना प्रश्नपत्रिका
इयत्ता – तिसरी
विषय – गणित
1) ठिपक्या जोडून रेषेची नावे लिहा.
2) रिकाम्या जागा भरा.
अ) चौरसाला ……………….. बाजू असतात.
ब) वर्तुळ ही ………….. रेषेने आवृत्त असणारी रेषा आहे.
क) घनायताला …………… कदा असतात.
ड) घनाला …………… शिरोबिंदू असतात.
3) A) खालील संख्या अक्षरात लिहा.
27 =
65 =
B) खालील संख्या अंकात लिहा.
पंचावन्न – _______
त्र्याहत्तर – _______
4) अ) खालील संख्या दशक व सुटे मध्ये विभागून लिहा.
64 | दशक | सुटे | 84 | दशक | सुटे | |
ब) स्थानमुल्यानुसार संख्या लिहा.
दशक | सुटे | दशक | सुटे | |||
5 | 7 | 6 | 8 |
5) अ) खालील संख्येतील लहान संख्या पिवळ्या रंगाने व मोठी संख्या हिरव्या रंगाने रंगवा.
ब) खालील रिकाम्या जागी मागील,पुढील व मधली संख्या लिहा.
- पुढील संख्या चढत्या व उतरत्या क्रमात लिहा. 67, 54, 85, 49, 72
चढता क्रम | |||||
उतरता क्रम |
6) अ) बेरीज करा.
ब) शाळेच्या पटांगणात गुलाबाची 23 झाडे व शेवंतीची 12 झाडे आहेत. पटांगणातील एकूण फुलझाडे किती?
गुलाबाची झाडे – | |
शेवंतीची झाडे – | |
एकूण फुलझाडे – |
7) अ) वजाबाकी करा.
ब) रमेशकडे 24 चॉकलेटस् होती त्याने आपल्या वाढदिवसानिमित्त 13 चॉकलेटस् आपल्या मित्रांना वाटले. आता त्याच्याकडे किती चॉकलेटस् शिल्लक आहेत ?
रमेशकडे असलेले चॉकलेटस् = | |
मित्रांना वाटलेले चॉकलेटस् = | |
उरलेले चॉकलेटस् = |
8) अ) 7+7+7+7+7 = ___________ ब) 7 x 5 = ______________
9) राणीकडे 9 सफरचंद होते.तिने ती सफरचंद आपल्या 3 मित्रांना समान संख्येत वाटल्यास प्रत्येकाच्या वाट्याला किती सफरचंद येतील?
प्रत्येकाच्या वाट्याला सफरचंद =
10) अ) 1 रुपया = …………. पैसे
ब) कोणत्याही दोन महिन्यांची नावे लिहा.
1. 2.
11) आकृत्या व रिकाम्या जागा पूर्ण करा.
12) अ) तुमच्या मित्रांची नावे लिहा व नावातील अक्षरांची संख्या लिहा.
मित्राचे नाव | अक्षरांची संख्या |
ब) कोणत्या मित्राच्या नावातील अक्षरांची संख्या जास्त आहे?
उत्तर –
इयता – 4 थी सेतुबंध साहित्य – CLICK HERE
इयता – 3री सेतुबंध साहित्य – CLICK HERE
इयता – 2री सेतुबंध साहित्य – CLICK HERE